مراقبت های بعد از شکستگی استخوان کف پا
مراقبت های بعد از شکستگی استخوان کف پا موضوعی است که در این مقاله قصد داریم به بررسی همهجانبه آن بپردازیم. معمولا وقتی صحبت از شکستگی استخوان میشود، همه وجود افراد را ترس و وحشت فرامیگیرد. برخی حتی گمان میکنند با شکستگیها دیگر کارشان در این دنیا تمام میشود و بعد از آن قادر به انجام هیچ فعالیتی نخواهند بود. اما خوب است بدانید که شکستگی استخوان نیز عارضهای کاملا شایع است که میتواند هر قسمتی از بدن را درگیر کند.
یکی از اشکال شکستگی، شکستگی استخوان کف پاست که غالبا با درد و عدم توانایی در تحرک همراه است. این نوع شکستگی اگرچه بسیار دردناک است؛ اما با انجام مراقبت های بعد از شکستگی استخوان کف پا میتوان تا حد بسیار زیادی از عوارض جدیتر این بیماری پیشگیری به عمل آورد. بنابراین اگر فکر میکنید با ابتلا به شکستگی استخوان کف پا قدرت خود را برای راهرفتن ازدست میدهید، پیشنهاد میکنیم مطالعه این مقاله را جدی بگیرید.
منظور از شکستگی استخوان کف پا چیست؟
شاید بد نباشد برای تشریح مفهوم شکستگی استخوان کف پا ابتدا نگاهی به آناتومی این قسمت از بدن داشته باشیم. استخوانها ساختار مهمی در بدن هستند که تقریبا یک چهارم آنها در قسمت پا جمع شدهاند.
کف پا 26 استخوان دارد که از این تعداد 5 تای آنها به استخوان متاتارس معروف است. استخوانهای متاتارس که درست در قسمت میانی کف پا قرار دارند، اسباب اتصال پاشنه پا به قسمتهای جلویی پا را فراهم میکنند. وظیفه یا رسالت این 5 استخوان تحمل تنشها و فشارهای اعمالشده بر پاست.زمانی که این فشار و تنش بیشازحد نرمال باشد، شکستگی استخوان کف پا اتفاق میافتد. در این نوع شکستگی غالبا استخوانها متاتارس به سمت داخل بدن چرخیده و منجر به تغییر شکلی بارز در کف پا میشوند.
علائم شکستگی کف پا بستگی زیادی به نوع شکستگی دارد. گاهی از اوقات شکستگی آنقدر حاد است که فرد صدای ترکبرداشتن یا خردشدن استخوان را میشوند. معمولا این نوع شکستگی ضمن اینکه با درد و تورم زیادی همراه است، موجب محدودشدن دامنه حرکتی افراد هم میشود.
در مواردی که هم شکستگی کف پا کاملا جزئی باشد، افراد فقط علائمی از درد و تورم را به هنگام انجام فعالیت تجربه میکنند. ضمن اینکه با داشتن تحرک، شرایط را برای ایجاد ترکخوردگیهای بیشتر فراهم میکنند. بنابراین میتوان گفت در هر دو حالت شکستگی، مراقبت های بعد از شکستگی استخوان کف پا کاملا الزامی خواهد بود.
✓ فیلم جراحی کف پا توسط دکتر حسن براتی:
مراقبتهای فوری پس از شکستگی استخوان کف پا
یکی از مهمترین و فوریترین مراقبت های بعد از شکستگی استخوان کف پا مراجعه فوری به پزشک است. تفاوتی ندارد که شکستگی از نوع حاد و شدیدش باشد یا به صورت کاملا جزئی و خفیف رخ داده باشد؛ درهرحال گذشت زمان هیچ کمکی به بهبودی علائم شکستگی نمیکند. بنابراین توصیه میشود در مواجهه با اشکال مختلف شکستگی سریعا به پزشک مراجعه کرده و تشخیص شدت و نوع شکستگی و اتخاذ راهکار درمانی را به او واگذار کنید.
دومین توصیهای که به عنوان فوریترین مراقبت های بعد از شکستگی استخوان کف پا برای شما داریم، ترک مصرف دخانیات است. عموما مصرف دخانیات به ویژه سیگار فرآیند بهبودی و التیام جراحات را به تاخیر میاندازد. بنابراین بهتر این است که تا رسیدن به نقطه کامل بهبودی از مصرف هرگونه دخانیات اجتناب کنید.
7 مراقبت بعد از شکستگی استخوان کف پا
شکستگی استخوان کف پا از آن دسته عارضههایی است که عموما برای درمانشدن نیاز به زمانی طولانی دارد. غالبا افرادی که دچار این نوع شکستگی میشوند، بسته به شدت و نوع آن باید زمانی معادل 6 هفته تا حتی چند ماه را جهت رسیدن به نقطه کامل بهبودی درنظر بگیرند. در این میان رعایت توصیههای جراح ارتوپد و انجام مراقبت های بعد از شکستگی استخوان کف پا میتواند روند بهبودی را در افراد سرعت ببخشد. در ادامه همراه ما باشید تا شرح کاملی از بهترین مراقبت های بعد از شکستگی استخوان کف پا در اختیارتان بگذاریم.
↫ استراحت
یکی از مهمترین مراقبت های بعد از شکستگی استخوان کف پا استراحتکردن است. برخی از افراد تصور میکنند جراحتهای کاملا جزئی یا شکستگیهای خفیف با راهرفتن و داشتن فعالیت التیام پیدا میکنند. برخلاف این تصور باید بگوییم داشتن هرگونه فعالیتی منجر به اعمال فشار بیشتر میشود.
↫ استفاده از مسکن
گاهی فرآیند درمان شکستگی استخوان کف پا با مصرف داروی مسکن همراه است. داروهای مسکن نقش بهسزایی در کاهش درد شکستگی استخوان و التهاب آن دارند. از بهترین داروهای مسکنی که معمولا توسط جراح ارتوپد تجویز میشود میتوان به مسکنهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ایبوبرفن اشاره کرد. شایان ذکر است که داروهای مسکن تنها باید با تشخیص پزشک مصرف شود.
↫ توانبخشی و فیزیوتراپی
غالبا تمام شکستگیهای استخوان با ایجاد محدودیت در دامنه حرکتی افراد همراه هستند. در مواردی که شکستگی شدید است این محدودیت با وسعت بیشتری اتفاق میافتد. فیزیوتراپی روشی بسیار موثر در بازگرداندن توان حرکتی افراد است. بنابراین هر نوع شکستگی استخوان کف پا با هر میزان شدتی را که تجربه کنید، بهتر است به توصیههای پزشک خود مبنی بر انجام تمرینات فیزیوتراپی عمل کنید.
↫ استفاده از وسایل کمکی
یکی از بهترین مراقبت های بعد از شکستگی استخوان کف پا استفاده از وسایل کمکی نظیر عصا یا واکر برای انجام فعالیت یا راهرفتن است. معمولا استفاده از این ابزارها بعد از درمان شکستگی استخوان کف پا و جوشخوردن استخوانها به هم منجر به بهبودی زودهنگام افراد میشود.
↫ کمپرس یخ
یکی دیگر از بهترین مراقبت های بعد از جراحی شکستگی استخوان کف که منجر به التیام علائم آزاردهنده میشود، کمپرس یخ است. برای استفاده از کمپرس یخ باید این را بدانید که تماس مستقیم یخ روی پوست میتواند منجر به وخیمترشدن اوضاع شود. زمان طلایی استفاده از کمپرس یخ نیز چیزی بین 10 تا 30 دقیقه است. زمان کمتر از 10 دقیقه اثری کاملا خنثی دارد و زمان بیش از 30 دقیقه نیز موجب روز آسیبهای پوستی میشود.
برای استفاده از کمپرس یخ بهتر است یک بسته یخ را با حولهای کاملا نازک بپوشانید و آن را بلافاصله بعد از آسیب به مدت 20 دقیقه روی قسمت آسیبدیده قرار دهید.
↫ بالا نگاهداشتن پای آسیبدیده
اگر خاطرتان باشد از استراحت به عنوان مهمترین مورد از مراقبت های بعد از شکستگی استخوان کف پا یاد کردیم. بالا نگاهداشتن پای آسیبدیده هسته اصلی یک ساتراحت اصولی را تشکیل میدهد. بنابراین توصیه میکنیم بعد از شکستگی در حالت نشسته یا خوابیده پایتان را همسطح با قلب یا کمی بالاتر از آن قرار دهید. این کار ضمن کاهش درد و تورم در پا میتواند روشی موثر برای بهبودی زودهنگام استخوان شکسته نیز باشد.
↫ فشردهسازی ناحیه آسیبدیده
از فشردهسازی ناحیه آسیبدیده پا نیز میتوان به عنوان یکی دیگر از بهترین مراقبت های بعد از شکستگی استخوان کف پا یاد کرد. جورابهای فشردهساز یا باند الاستیک بهترین ابزار کمکی برای فشردهسازی پا محسوب میشوند.
تمرینات ورزشی و تقویتی بعد از شکستگی استخوان کف پا
از قدرت ورزش و تمرینات بدنی در رسیدن به بهبودی کامل نباید غفلت ورزید. البته ناگفته پیداست که انجام هرگونه تمرین بدنی بعد از شکستگی استخوان پا بایستی با توصیه پزشک و تحت نظارت کامل فیزیوتراپیست انجام شود. ما در ادامه جهت آشنایی بیشتر شما اشارهای کوتاه به تمرینات بدنی موثر بعد از شکستگی استخوان کف پا خواهیم داشت.
1- کشش پا با کمک حوله
روی یک سح سفت بنشینید و یک حوله را به دور انشگتای پای خود حلقه کنید. حالا به مدت 15 تا 30 ثانیه با کمک حوله انگشتان پا را به سمت خود فشار دهید و بعد از 30 ثانیه به حالت اولیه بازگردید. این حرکت را سه دفعه دیگر تکرار کنید.
2- کشش عضلات ساق پا در حالت ایستاده
مقابل یک دیوار بایستید و دستانتان را روی آن قرار دهید. پای سالم را جلوتر و پای آسیبددیه را عقب قرار دهید. حالا در حالی که پای جلویی را از زانو خم کردهاید، پای آسیبدیده خود را به سمت داخل بچرخانید. این کار را تا جایی ادامه دهید که درجهای از کشش را در قسمت ساق پای خود احساس کنید. 3 ست 15 تا 30 ثانیهای برای انجام این حرکت کافی است.
3- حرکت مچ پا به اطراف
حرکت مچ پا به اطراف نوع دیگری از ورزش بعد از شکستگی استخوان کف پاست که در آن بایستی انگشتان پا را به چهار جهت حرکت دهید. ابتدا لازم است انگشتان را به سمت صورت نزدیک کرده و سپس از آن دور کنید. در گام بعدی انشگتان پا را به سمت پای دیگر نزدیک کرده و بعد از آن دور کنید.
4- بلندکردن پاشنه پا
‣ از بهترین نمونههای ورزش بعد از شکستگی استخوان کف پا بلندکردن پاشنه پاست. برای انجام این حرکت کافی است در حالی که هر دو پاشنه پا روی زمین قرار دارد، پشت یک صندلی بایستید. سپس به آرامی روی پنجههای پا بایستید و به مدت 5 ثانیه در همین وضعت بمانید. حالا دوباره به حالت اولیه خود بازگردید.
5- بلندکردن انگشتان پا
از دیگر تمرینات موثر بعد از شکستگی استخوان کف پا بلندکردن انگشتان پاست. برای اینجام این ورزش لازم است روی سطحی صاف بایستید و ایجاد تکیه بر پاشنه پا نوک انگشتان را از مین جدا کرده و به سمت بالا حرکت دهید. 5 ثانیه در همین وضعیت بمانید، سپس به حالت اولیه خود بازگردید.
6- تمرین حفظ تعادل
شکستگی استخوان کف پا ضمن اینکه محدودیتهایی را در توان حرکتی افراد بهوجود میآورد، برقراری تعادل را نیز با مشکل مواجه میکند. به همین منظور انجام تمرینات تعادلی را میتوان به عنوان بهترین ورزش بعد از شکستگی استخوان کف پا دانست.
برای انجام این تمرین روی پای آسیبدیده خود بایستید و پای سالم را از زانو خم کنید. حالا در حالی که شست پا را مماس روی زمین قرار دادهاید کمرتان را به آرامی خم کنید و دست طرف آسیبدیده را به سمت جلو حرکت دهید. اگر حفظ تعادل برایتان سخت است، میتوانید از صندلی نیز به عنوان تکیهگاه استفاده کنید. انجام دو ست 15 تایی این حرکت موجب حفظ تعادل بیشتر در افراد میشود.
مراقبتهای خانگی و پیگیری پس از درمان شکستگی استخوان کف پا
یکی از اقدامات مهم افراد بعد از شکستگی استخوان کف پا ماساژ دادن پاها بعد از بازکردن گچ است. ماساژ دادن پاها در آب ولرم با کمک نمک یا روغنهای گیاهی بهترین کاری است که میتوانید در خانه برای بهبود عضلات آسیبدیده خود انجام دهید. همچنین باید به این موضوع توجه داشته باشید که ایجاد هرگونه فشار یا ضربهای تا مدت 3 ماه بعد از بازکردن گچ پا میتواند اثر روشهای درمانی را کاملا خنثی کند.
در نهایت باید این نکته را خاطرنشان کنیم که با درمان شکستگی استخوان کف پا رسالت افراد در رعایت مراقبتهای بعدی خاتمه پیدا نمیکند. معمولا تجربه یک شستگی میتواند ریسک ابتلا به آسیبهای دیگر را در افراد افزایش دهد. بنابراین لازم است کسانی که تجربه چنین شکستگی دارند، با تداوم مراقبت های بعد از شکستگی استخوان کف پا از بروز آسیبهای بیشتر در آینده پیشگیری کنند. از بهترین مراقبتها هم که از آنها بهتر است به عنوان یک سبک زندگی سالم یاد کرد، میتوان به موارد زیر اشاره داشت:
- اتخاذ رژیم غذایی سالم (مصرف غذاهای سرشار از کلسیم)
- رعایت نکات ایمنی در ورزش
- استفاده از کفشهای طبی مناسب
شکستگی استخوان کف پا؛ عارضهای شایع اما درمانپذیر
گاهی از اوقات یک حرکت ناشیانه در ورزش میتواند منجر به بروز شکستگی در استخوان کف پا شود. این عارضه شایع در افراد اگرچه با علائم آزاردهنده شدیدی همراه است، اما کاملا پذیر است. کافی است مراجعه زودهنگام به پزشک بلافاصله بعد از آسیب را جدی بگیرید و به توصیههای او در خصوص مراقبت های بعد از شکستگی استخوان کف پا عمل کنید. آن وقت است که میتوانید دوباره روی پاهای خود بایستید و دوباره به زندگی روتینتان بازگردید.
سوالات متداول شما
علت شکستگی استخوان کف پا چیست؟
فشار یا ضربه مستقیم به پا، حمل اجسام سنگین، پرش یا سقوط ورزش روی پا، پیچخوردگی مچ پا، عدم استفاده از کفش مناسب برای ورزش و عدم رعایت نکات ایمنی در انجام تمرینات بدنی را میتواند از اصلیترین عوامل شکستگی استخوان کف پا دانست.
علائم شکستگی استخوان کف پا کدامند؟
درد، تورم، کبوی، التهاب و عدم توانایی حرکتی از جمله علائم شکستگی استخوان کف پا هستند.
درمان شکستگی استخوان کف پا چیست؟
درمان شکستگی استخوان کف پا با توجه به شدت آن میتواند کاملا متغیر باشد. استراحت، استفاده از داروی مسکن، کمپرس یخ، فیزیوتراپی و جراحی را میتوان از معمولترین روشهای درمان شکستگی استخوان کف پا دانست.