کاهش درد شکستگی استخوان : همه روش ها
کاهش درد شکستگی استخوان اولین و حیاتیترین گامی است که بایستی در مواجهه با شکستگیهای مختلف استخوان انجام دهید. دلیل این امر هم درد بسیار شدید و جانکاهی است که افراد در نتیجه شکستگی تجربه میکنند.
از آنجایی که نوع واکنش افراد در مواجهه با عارضه شکستگی، تعیینکننده مهمی از سلامتی جسمانی آنها در آینده است، ما تصمیم گرفتیم مطلبی را به بررسی این عارضه اختصاص دهیم. بررسی روشهای کاهش درد شکستگی استخوان و راهکارهای پیشگیری از بروز این عارضه هم از مهمترین سرفصلهایی است که به آن خواهیم پرداخت. شما نیز اگر دوست دارید با آگاهی و توانمندی هرچه بیشتر این موقعیت بحرانی را پشت سر بگذارید، مطالعه این نوشتار را از دست ندهید.
شکستگی استخوان به چه معناست؟
یکی از رایجترین آسیبهایی که افراد میتوانند در طول زندگی خود بارها آن را تجربه کنند، شکستگی استخوان است. این عارضه زمانی پدید میآید که استخوانهای مهم بدن در نتیجه یک فشار یا ضربه خرد یا شکسته شوند. در اغلب موارد نتیجه این شکستگی ایجاد تغییراتی ظاهری در شکل و فرم اولیه استخوان است. بهعبارتی زمانی که شکستگی بسیار شدید و واضح باشد، بافت یکپارچه استخوان به دو یا چند قطعه کاملا مجزا از هم تبدیل میشود. در مواردی هم که شکستگی از نوع بسیار خفیف باشد، تنها میتوان شاهد موبرداشتگی جزئی استخوان بود.
همانطور که گفته شد کاهش درد شکستگی استخوان اولین اقدام موثر افراد در مواجهه با این عارضه است. خیلی از اوقات افراد بعد از تجربه شکستگی استخوان دچار شوک و اضطراب میشوند و تلاش میکنند تا با حرکتدادن دست یا پای شکسته از سلامتی خود کاملا مطمئن شوند. این کار نه تنها منجر به کاهش درد نمیشود، بلکه موجب وخیمترشدن اوضاع هم میشود. ضمن اینکه بایستی این نکته مهم را درنظر داشت که شکستگیها انواع مختلفی دارند. به همین دلیل هم افرادی که مبتلا به این عارضه میشوند درد یکسانی را تجربه نمیکنند. بهاین ترتیب بهترین کاری که میتوانید در مواجهه با شکستگیهای استخوان انجام دهید موارد زیر است:
- آرامش و خونسردی خود را کاملا حفظ کنید.
- از حرکتدادن خود یا شخص آسیبدیده خودداری کنید. بهویژه در مواردی که نمیدانیم دقیقا شکستگی در کدام استخوان اتفاق افتاده است.
- با اورژانس تماس بگیرد و فرآیند کاهش درد و درمان شکستگی استخوان را به متخصص آن بسپارید.
علل رایج شکستگی استخوان
استخوانها قویترین و مقاومترین ساختار در بدن هستند که میتوانند تحت شرایطی خاصی دچار آسیب و صدمه شوند. غالبا آنچه موجب صدمه و آسیب به استخوان میشود، ایجاد فشار یا ضربه بسیار شدید به آن است. بهعبارتی هر زمان که استخوانهای بدن با چیزی قویتر از خودشان برخورد کنند، شکستگی یا ترکخوردگی استخوان کاملا قطعی خواهد بود.
از جمله عواملی که سهم بسیار بالایی در شکستگی استخوان دارند، تصادفات رانندگی یا آسیبهای ورزشی هستند. افزایش سن نیز یکی دیگر از عوامل است که با ایجاد ضعف و کاستی قدرت در ساختار استخوان، اسباب شکستگی زودهنگام استخوان را فراهم میکند. به این ترتیب افراد سالمند ممکن است با کوچکترین سانحهای مبتلا به عارضه شکستگی استخوان شوند.
در مواردی هم علت شکستگی استخوان میتواند ابتلای افراد به بیماریهایی باشد که موجب ایجاد ضعف و سستی در ساختار استخوانهای بدن شدهاند. سرطان و پوکی استخوان دو مورد از مهمترین این بیماریها هستند.
راههای کاهش درد شکستگی استخوان
قاعدتا بهترین کار برای کاهش درد شکستگی استخوان همانطور که بارها رد یان مطلب به آن اشاره شد، مراجعه به متخصص ارتوپد است. بااینحال تا زمان مراجعه به پزشک میتوان با انجام مجموعهای از راهکارها درد ناشی از شکستگی را تسکین داد. ضمن اینکه در بسیاری از موارد افراد بعد از طیکردن فرآیند درمان همچنان احساس درد و ناراحتی را در بافت آسیبدیده بدن خود تجربه میکنند. راهکارهای زیر در جهت کاهش درد شکستگی استخوان مفید و اثربخش هستند.
‣ استفاده از کیسه یخ
استفاده از کیسه یخ از بهترین راهکارهایی است که میتوانید در ساعات اولیه شکستگی از آن در جهت کاهش درد استفاده کنید. توجه داشته باشید که منظور از کیسه یخ، کیسههای طبی حاوی یخ است. بنابراین از قراردادن مستقیم یخ روی بافت آسیبدیده بهشدت خودداری کنید. اگر هم به کیسههای طبی دسترسی ندارید و در حال تجربه درد شدید در استخوان هستید، میتوایند یخ را داخل یک کیسه پلاستیکی بگذارید. سپس آن را با یک دستمال کاملا تمیز بپوشانید و آن را روی محل آسیبدیده بگذارید.
جالب است بدانید که کیسه یخ راهکاری بسیار موثر جهت کاهش درد در ساعات اولیه آسیب است. ضمن اینکه بعد از طیکردن فرآیند درمان هم همچنان میتوانید از آن در جهت کاهش درد و ناراحتی استفاده کنید. کافی است روزی 5 نوبت و هر نوبت به مدت 30 دقیقه کیسه یخ را روی محل آسیبدیده قرار دهید تا درد کمتری را تجربه کنید.
‣ استفاده از داروهای مسکن
یکی دیگر از راهکارهایی که موجب تسکین موقت درد میشود، استفاده از داروهای مسکن است. توصیه بر این است که داروهای مسکن را بدون تجویز پزشک متخصص استفاده نکنید. بااینحال اگر در حال تجربه درد بسیار شدیدی در بافت آسیبدیده خود هستید، داروهای مسکن بدون نسخه نظیر استامینوفن، ایبوپروفن یا ویکودین بهترین گزینه خواهند بود. توجه داشته باشید که مصرف دوزهای بالای مسکن یا استفاده بیشازاندازه آنها میتواند مشکلاتی همچون نارسایی کلیه یا مشکلات گوارشی مانند زخم معده را بهدنبال داشته باشد.
‣ استراحتدادن و بیحرکت نگاهداشتن بافت آسیبدیده
شاید سادهلوحانه بهنظر برسد، اما بهترین راهکار جهت کاهش درد شکستگی استخوان بیحرکت نگاهداشتن و استراحتدادن بافت آسیبدیده بدن است. این راهکار در ساعات اولیه مواجهه با شکستگی استخوان از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.
‣ ماساژدرمانی
ماساژدرمانی را بایستی یک هنر قدیمی در درمان دانست که ضمن کاهش درد اثرات بسیار مثبتی در رفع استرس، اضطراب و بهبود آسیبهای حاد جسمانی دارد. این روش درمانی شامل اعمال درجات مختلفی از فشار روی بافت نرم بدن میشود. مهمترین تغییر جسمانی در این روش که موجب کاهش درد شکستگی استخوان میشود، بهبود گردش خون و افزایش اندورفین رد بدن است.
‣ فیزیوتراپی
الکتروتراپی و حرکتدرمانی دو تکنیک بسیار موثر و شفابخش در جهت کاهش درد شکستگی استخوان است. روش کاهش درد در فیزیوتراپی انجام تمرینات ورزشی مناسب با نوع شکستگی است. در حالی که در الکتروتراپی از شوک الکتریکی بر ناحیه آسیبدیده جهت کاهش درد و ناراحتی بیمار استفاده میشود.
‣ اصلاح رژیم غذایی
طبیعتا بدون آمادگی بدن، فرآیند ترمیم و بهبودی شکستگی استخوان به درستی صورت نمیپذیرد. آنچه موجب آمادگی بیشتر بدن میشود دریافت مواد مغذی و ویتامینهاست که با اصلاح رژیم غذایی میتوان به آن دست پیدا کرد. بهترین رژیم غذایی برای کاهش درد شکستگی استخوان افزایش مصرف سبزیجات و میوهها و حذف خوراکیهای شیرین، غذاهای پرچرب و نوشیدنیهای گازدار است.
روشهای پیشگیری از شکستگی استخوان
رمز پیشگیری از بسیاری از عارضهها و آسیبهای جسمانی بهویژه شکستگی استخوان اتخاذ سبک زندگی سالم است. شاید برایتان جالب باشد بدانید که ریشه بسیاری از بیماریها در دورشدن افراد از خط نرمال و متعادل زندگی است. بنابراین با داشتن سبک زندگی سالم میتوان از بروز عارضههای مختلف جسمانی پیشگیری کرد. پایه و اصول سبک زندگی سالم را میتوان پایبندی به موارد زیر دانست:
↫ورزش
متعهدبودن افراد به یک برنامه تمرینی روزانه طلاییترین فاکور در پیشگیری از شکستگی استخوان است. تمرینات بدنی با حفظ بافت عضلانی و افزایش قدرت ماهیچهها از ایجاد شکستگی در نواحی مختلف استخوان جلوگیری میکنند. با ورزش میتوان استحکام و قدرت استخوانها را نیز تا حد بسیار زیادی ارتقا دارد. بهاینترتیب هوشمندانهترین و درعینحال راحتترین کار برای پیشگیری از شکستگی استخوان این است که در برنامه روتین زندگی خود جایی برای ورزشکردن خالی بگذارید.
↫تغذیه سالم
برای داشتن استخوانهای سالم لازم است بدن خوراکیهای مورد نیاز این ساختار را به قدر کافی برای آنها تامین کند. بهعبارتی بافتهای استخوان ما برای زندهماندن و عملکردن به وظایف خود نیاز به مواد مغذی دارند. جالب است بدانید که تراکم موجود در استخوانها از 30 سالگی به بعد کاهش پیدا میکند. با این کاهش تراکم ریسک شکستگی استخوان در افراد بیشتر میشود. در این شرایط تنها اتخاذ رژیم غذایی مناسب است که میتواند تا حد زیادی از شکستگی استخوان پیشگیری کند. از بهترین خوراکیهایی که با آن میتوان از سلامت و استحکام استخوانها مراقبت کرد، موارد زیر است:
– کلسیم
از بخترین موارد مغذی که میتوان کلسیم مورد نیاز استخوانها را با آن تامین کرد میتوان به لبنیات و سبزیجاتی مانند گلکلم، افناج، شاهی و کلم بروکلی اشاره کرد. همچنین ماهیها، حبوباتی همچون نخود، لوبیا و عدس، خشکبار و میوههایی مانند انبه، سیب، لیموترش، انجیر و توتفرنگی منبع غنی از کلسیم هستند.
– ویتامین D
ویتامین D را میتوان اولین خوراکی مفید برای سلامت استخوانها دانست. از تاثیرات بسیار مثبت این ویتامین در بدن، تنظیم فرآیند جذب کلسیم از طریق دستگاه گوارش و افزایش قدرت عضلانی افراد است. تخممرغ، شیر و روغن ماهی از بهترین خوراکیها بریا تامین ویتامین D بدن هستند.
– ویتامین B12
بهبود تراکم استخوانی، جلوگیری از پوکی استخوان و بهبود سلامت عضلانی از جمله کارکردهای اثربخش ویتامین B12 در بدن است. غلات سبوسدار و خوراکیهای حاوی پروتئین نظیر شیر، پنیر، ماست و غذاهای دریایی منبع غنی از ویتامین B12 هستند.
– ویتامین K
از دیگر ویتامینهایی که منجر به افزایش سلامت استخوانها رد بدن میشود ویتامین K است. هویچ، کدو حلوایی، کاهو، اسفناج، بلوبری، زردهی تخممرغ، سویای تخمیرشده و پنیر از جمله خوراکیهای مفید برای درایفت ویتامین K هستند.
– ویتامین C
از بهترین ویتامینهایی که از آن میتوان در جهت شکلگیری و حفظ سلامت استخوانها کمک گرفت، ویتامین C است. این ویتامین با مقادیر بالا در خوراکیهایی همچون کیوی، نارنگی، لیمو، گیلاس، پرتقال، اسفناج، گوجهفرنگی و سیبزمینی یافت میشود.
– پتاسیم
رسالت مهم پتاسیم در بدن خنثیکردن اسیدهای موجود در بدن است که نتیجه آن حفظ کلسیم در بدن و افزایش سلامت استخوانهاست. شیر پرچرب، چای و قهوه سیاه، غلات، مرکبات و لیموشیرین، آب نارگیل، عدس، موز و مغزیجات آجیلی مانند بادام ، سالمون و سبزیجات از خوراکیهای مفید در تامین پتاسیم هستند.
– حذف دخانیات
در فهرست عواملی که موجب مرگ زودهنگام افراد میشود، دخانیات در صدر جدول قرار دارد. مصرف دخانیات به هر روشی و با هر میزانی میتواند موجب بهخطرافتادن سلامت استخوانها شود. طبق مطالعات و تحقیقات انجامشده موارد زیر را میتوان از جمله مضرات دخانیات برای استخوانها دانست:
- کاهش فرآیند خونرسانی به استخوانها
- ایجاد اختلال در فرآیند تولید سلولهای استخوانی
- کاهش جذب کلسیم در بدن
- تحریب هورمون استروژن در بدن (استروژن هورمون موثر در ساخت استخوان و حفظ سلامت آنهاست).
– چکاپ سلامتی
از دیگر پایههای مهم در اتخاذ سبک زندگی سالم متعهدبودن افراد به داشتن چکاپ ماهانه سلامتی است. این موضوع در افرادی بالای 50 سال از اهمیت بیشتری برخوردار است. معاینه چشم، ارزیابیهای مختلف جسمانی و صحبتکردن در مورد عوارض جانبی داروهای مصرفی از اقدامات مهم در چکاپ سلامتی است.
روشهای درمان شکستگی استخوان
روشهای درمان شکستگی استخوان بستگی زیادی به نوع شکستگی، شدت شکستگی، محل آسیب، وضعیت سلامتی و سن بیمار دارد. از همین رو هم قبل از اتخاذ هرگونه راهکار درمانی بایستی با انجام آزمایشات متعدد از ماهیت شکستگی استخوان کاملا مطمئن شد. از جمله روشهایی که به پزشک معالج در تشخیص هرچه بهتر نوع شکستگی استخوان کمک میکند، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تصویربرداری با اشعه ایکس (بسیاری از شکستگیهای استخوان را میتوان به کمک تصاویر دوبعدی استرخاجشده از اشعه ایکس تشخیص داد).
- امآرآی (در شکستگیهای کوچک و خفیف استخوان میتوان با کمک امآرآی اطلاعات بسیار جزئی و دقیقی را دریافت کرد)
- سیتیاسکن (سیتیاسکن با ارائه تصاویر سهبعدی اطلاعات بسیار جامعی را از شکستگی استخوان در اختیار پزشک معالج قرار میدهد).
بعد از تشخیص دقیق نوع شکستگی و شدت آن نوبت به انتخاب بهترین راهکار درمانی میرسد. طبیعتا بهترین روش درمانی از شخصی به شخص دیگر متفاوت است. بنابراین تجویز نسخهای یکسان برای تمام شکستگیهای استخوان کاری بیهوده و دور از منطق است. در ادامه همراه ما باشید تا شرح کوتاهی از بهترین روشهای درمان شکستگی استخوان را در اختیارتان بگذاریم.
فیزیوتراپی و لیزردرمانی
شاید تصور کنید شکستگیهای استخوان با یک جااندازی ساده یا گچگرفتن، کاملا درمان میشود. برخلاف این تصور باید بگوییم مشکلات جمسانی درست بعد از همین جااندازی ساده آغاز میشود. غالبا شکستگی استخوان منجر به بروز آسیب در سایر بافتهای نرم بدن میشود. به این آسیب بیتحرکماندن بدن در زمان استفاده از گچ را هم اضافه کنید که منجر به ضعف بیشتر عضلات و سفتی مفاصل میشود.
مجموعه این دو پیامد آسیبزا در کنار هم، استفاده از فیزیوتراپی برای تسریع بهبودی افراد را کاملا ضرورت میبخشد. فیزیوتراپی با تمرکز بر کاهش درد و بهبود دامنه حرکتی، اسباب درمان و بهبودی زودهنگام افراد را فراهم میکند. این روش شامل مجموعهای از تکنیکهای دستی و تجهیزات درمانی مختلف میشود که ماساژدرمانی، الکتروتراپی، لیزرتراپی و تمرینات بدنی از مهمترین و کارآمدترین این روشهاست.
فیزیوتراپیست در لیزرتراپی تلاش میکند با بهرهگیری از پرتوهای مونوکروماتیک پرقدرت دایود فرآیند ترمیم شکستگی استخوان را سرعت ببخشد. در تشریح این روش بایستی بگوییم آنچه موجب ترمیم شکستگی استخوان میشود، انرژی موجود در سلولهاست. در شکستگیهای شدید استخوان بخش زیادی از انرژی سلولها صرف مبارزه با التهاب و آسیب موجود در بافتهای اطراف میشود. لیزرتراپی با تامین انرژی موردنیاز سلولها، آنها را در ترمیم و بهبود زودهنگام آسیب استخوانی همراهی میکند.
جراحی شکستگی استخوان
زمانی که با عارضه شکستگی استخوان مواجه میشویم، اولین و حیاتیترین گام درمانی بیحرکت نگاهداشتن استخوان و قراردادن آن در تراز مناسب است. هدف از انجام این گام درمانی هم بهبود کامل شکستگی و بازگرداندن دامنه حرکتی استخوانهاست. در برخی از شکستگیهای خفیف و جزئی میتوان با یک جااندازی ساده یا استفاده از گچ، استخوانهای شکسته را در تراز مناسب خودش قرار دارد. در مواردی که استخوانها دچار شکستگی شدید شده باشند، احتمالا این دو راهکار ساده اثربخشی لازم را در ترازکردن استخوانها نخواهند داشت. در این شرایط جراحی استخوان جهت بهبود شکستگی ضرورت پیدا میکند.
در جراحی شکستگی استخوان ابتدا برشی روی سطح پوست ایجاد میشود تا نوع و شدت شکستگی شناسایی شود. سپس از صفحات و پیچهای فلزی در جهت تثبیت و تراز استخوانهای شکسته استفاده میشود. صفحات فلزی قراردادهشده در استخوانها ممکن است به شکل کاملا موقت و تا زمان بهبودی کامل افراد مورد استفاده قرار گیرند یا اینکه برای همیشه در جای خود باقی بمانند.
شکستگی استخوان از پیشگیری تا درمان
یکی از مهمترین ساختارهای بدن استخوانها هستند که تحت شرایط خاصی میتوانند دچار آسیب یا شکستگی شوند. این عارضه که با تغییر شکل بافت یکپارچه استخوان همراه است، موجب ایجاد اختلال در عملکرد طبیعی افراد و بروز آسیب در سایر بافتها میشود. کاهش درد و اتخاذ راهکار درمانی موثر از جمله گامهای اساسی در مواجهه با شکستگی استخوان است. ما در این مطلب تلاش کردیم تا به صورت جامع و مختصر روشهای کاهش درد و درمان شکستگی استخوان را با شما به اشتراک بگذاریم. شما نیز میتوانید جهت دریافت راهنمایی و مشاوره بیشتر از خدمات ارزنده دکتر براتی بهترین متخصص ارتوپد در تهران بهرهمند شوید.
سوالات متداول شما
چطور میتوان از شکستگی استخوان در بدن مطمئن شد؟
در تشخیص دقیق شکستگی استخوان میتوان از معاینات بدنی یا انجام تستها و آزمایشهای بالینی کمک گرفت. بهترین و جامعترین آزمایش بالینی، تصویربرداری با اشعه ایکس است که اطلاعات بسیار جامعی را در خصوص نوع و شدت شکستگی در اختیار پزشک معالج قرار میدهد.
آیا راهی برای پیشگیری از شکستگی استخوان وجود دارد؟
با اتخاذ سبک زندگی سالم میتوان از بروز بسیاری از بیماریها و عارضههای جسمانی بهویژه شکستگی استخوان مختلف پیشگیری بهعمل آورد. داشتن سبک تغذیهای سالم و ورزش دو عنصر کلیدی در این فرآین بهشمار میروند.
درمان شکستگی استخوان چیست؟
روش درمان شکستگی استخوان بستگی زیادی به نوع و شدت شکستگی دارد. این روشها از یک جااندازی ساده یا بستن استخوان شکسته با آتل تا فیزیوتراپی و انجام جراحی متغیر است.
علائم شکستگی استخوان چیست؟
از علائم شکستگی استخوان میتوان به درد، تورم، کبودی، تغییر رنگ پوست و عدم توان حرکتی افراد اشاره کرد.