دیسک کمر چیست؟ علائم ، روش های درمان و پیشگیری

دیسک کمر اصطلاح آشنایی است. بسیاری از افراد هر نوع درد ناحیه کمر خود را به این مشکل نسبت می‌دهند. اما این تصور چه اندازه درست؟ به زبانی ساده‌تر منظور از دیسک کمر دقیقا چیست؟ چه نشانه‌هایی دارد و چگونه می‌توانیم از بروز این بیماری پیشگیری کنیم؟
در این مطلب قصد داریم تمام آنچه باید دربارۀ دیسک کمر بدانید را برایتان شرح دهیم. همین‌طور دربارۀ این صحبت می‌کنیم که چه درمان‌هایی برای این بیماری هست و پزشک معالج شما با چه روش‌هایی به درمان دیسک کمر کمک می‌کند؟ مجموعۀ این اطلاعات منجر به داشتن بدنی سالم و زندگی باکیفیت‌تر می‌شود.

آناتومی دیسک کمر چیست؟

برای درک بهتر موضوع لازم است کمی با آناتومی بدن خود آشنا شوید. ۳۳ استخوان کوچک یا مهرۀ کنار هم چیده شده ساختار ستون فقرات شما را تشکیل می‌دهد. این مهره‌ها به شکلی به هم متصل‌اند که اطراف نخاع را بپوشانند و مانند دژی محکم از آن محافظت کنند.
نخاع بخشی از سیستم عصبی است که پیام‌های مهمی را بین مغز، یعنی مرکز کنترل بدن، و سایر بخش‌های بدن از جمله ماهیچه‌ها مبادله می‌کند. نخاع پیام‌هایی که از مغز دریافت کرده است را به وسیلۀ رشته‌های عصبی بلندی که از سوراخ‌های کنار مهره‌ها بیرون زده به ماهیچه‌ها ارسال می‌کند. نخاع از همین طریق پیام‌ها را دریافت می‌کند و به مغز می‌فرستد؛ و برعکس.
در قسمت پایینی کمر پنج مهره قرار دارند که ناحیه‌ای به نام ستون فقرات کمری را تشکیل داده‌اند. این همان بخشی است که بیماری دیسک کمر در آن رخ می‌دهد.

دیسک‌های بین مهره‌ای

در فاصلۀ هر دو مهره از ستون فقرات دیسک‌های اسفنجی، مسطح و گردی هستند که هنگام راه‌رفتن و دویدن به عنوان ضربه‌گیر مهره‌ها عمل می‌کنند. به آن‌ها «دیسک بین مهره‌ای» گفته می‌شود وتقریبا هر یک ضخامتی کمی بیش از یک سانتی‌متر دارند.
دیسک‌های بین مهره‌ای از دو جزء تشکیل شده‌اند. یکی حلقه‌ای بیرونی سخت، ولی انعطاف‌پذیر، به نام آنولوس فیبروزوس؛ و دیگری مرکز نرم و ژله‌مانندی که به آن هسته پالپوزوس می‌گویند.

عامل درد کمر چیست؟

هنگامی که در اثر ساییدگی یا آسیب ناگهانی هستۀ ژله‌مانند به حلقۀ بیرونی فشار بیاورد اصطلاحا دیسک شروع به فتق می‌کند. معمولا عامل درد کمر همین فشار روی حلقۀ بیرونی است. چنانچه فشار هسته ژله‌مانند ادامه پیدا کند ممکن است فشار حلقۀ بیرونی باعث برآمدگی حلقه شود. به این حالت «دیسک برآمده» می‌گویند.
نتیجۀ چنین اتفاقی اعمال فشار بر نخاع و ریشه‌های عصبی مجاور است. مشکلی که علاوه بر فشرده‌سازی مکانیکی اعصاب منجر به آزادشدن محرک‌های شیمیایی از دیسک می‌شود. این محرک‌ها به التهاب اعصاب کمک می‌کند. احساس درد، بی‌حسی و ضعف در یک یا هر دو پا وضعیتی است که در پی تحریک ریشۀ عصبی ایجاد می‌شود و به آن «سیاتیک» می‌گویند.

علت فتق دیسک کمر چیست؟

هر گونه تغییر در ساختار طبیعی ستون فقرات و دیسک باعث بیماری دیسک کمر می‌شود. معمولا با افزایش سن شاهد ساییدگی و پارگی در دیسک هستیم؛ فرایندی که به آن « انحطاط دیسک» گفته می‌شود.
در دوران کودکی و جوانی دیسک‌ها محتوای مایع زیادی دارند. بالارفتن سن با کاهش این محتوای آبی همراه است. خشک‌شدن این بخش باعث کاهش انعطاف‌پذیری دیسک می‌شود. در نتیجه دیسک کوچک‌تر می‌شود و فضای بین مهره‌ها باریک‌تر؛ تا جایی که ممکن است منجر به شکستگی حلقه بیرونی سخت شود.
پس دریافتیم روند طبیعی پیری دیسک‌های ستون فقرات را مستعد فتق می‌کند؛ تا حدی که یک ضربۀ ناگهانی، مثل زمین‌خوردن، باعث فتق دیسک کمر شود.

وظیفه دیسک کمر چیست؟

همان‌طور که اشاره شد دیسک کمر بخش‌های اسفنجی‌شکل منعطفی هستند که فاصلۀ بین مهره‌ها را پر می‌کنند. این قطعات با نقش ضربه‌گیری که دارند از وارد آمدن آسیب به بخش عصبی مرکزی، نخاع، پیشگیری می‌کنند. به واسطۀ حضور این دیسک‌ها ما می‌توانیم بدنمان را خم کنیم، به پهلو بچرخیم و اجسامی را از زمین بلند کنیم. حرکاتی طبیعی که در مواردی ممکن است تهدیدی جدی برای سلامتی‌مان باشند.

انواع دیسک کمر

بیماری دیسک کمر انواع مختلفی دارد که عبارت اند از:

• دیسک کم‌آب یا هیدره یا دیسک دژنره
• ترک‌های دیسک کمر
• برجستگی دیسک کمر
• پارگی دیسک کمر (فتق دیسک کمر)
• دیسک بیرون‌زده
• دیسک جداشده
• دیسک مهاجر

هر کدام از این عارضه‌ها با انجام معاینات و آزمایش‌هایی توسط پزشک ارتوپد یا متخصص جراحی ارتوپدی شناسایی می‌شود.

1. دیسک کمر خفیف

هنگامی که در مراحل ابتدایی دیسک کمر خفیف مواد شیمیایی موجود در این بخش دستخوش تغییر شوند دیوارۀ دیسک ضعیف می‌شود. در چنین حالتی ممکن است مواد درون هسته دیسک بیرون نزند. اما در صورت بیرون‌زدن مواد داخلی موقعیت یا شکل دیسک تغییر می‌کند. سپس تغییر در کانال نخاعی یا اعصاب نخاعی رخ می‌دهد که با اصطلاح «بیرون‌زدگی دیسک» شناخته می‌شود.

2. دیسک کمر شدید و پیشرفته

در دیسک کمر شدید بیرون‌زدگی هستۀ ژله‌مانند دیسک از دیوارۀ حلقۀ بیرونی اتفاق می‌افتد. در حالت پیشرفته دیسک کمر، یا بیرون‌زدگی کامل، هسته به خارج دیسک و فضای بین مهره‌ای می‌رود. در این حالت علائمی مانند ضعف، بی‌حسی و سوزن‌سوزن‌شدن بروز می‌کنند.

دلایل ایجاد دیسک کمر چیست؟

احتمالا کنجکاو هستید بدانید چه عواملی احتمال فتق دیسک کمر را افزایش می‌دهد. در ادامه به برخی از شایع‌ترین عوامل اشاره می‌کنیم.

• جنسیت: تحقیقات نشان می‌دهد مردان بین سنین ۲۰ تا ۵۰ سالگی بیشتر در معرض خطر این بیماری هستند.
• روش‌های نادرست بلندکردن اجسام سنگین: اگر هنگام برداشتن اجسام به جای استفاده از عضلات پا عضلات پشتی را درگیر کنید احتمال فتق دیسک را افزایش می‌دهید. همچنین چرخاندن بدن حین برداشتن اجسام کمر را در معرض آسیب قرار می‌دهد.
• افزایش وزن: اضافه‌ وزن که عامل بسیاری از بیماری‌ها است، روی فشار وارده به دیسک کمر هم تاثیرگذار است.
• انجام فعالیت‌های تکراری: اگر شغل یا فعالیت‌های مستمر روزانۀ شما به نوعی با حرکت‌های کشیدن، چرخاندن، بلندکردن و خم‌شدن را مدام همراه است باید نحوۀ صحیح هریک از این حرکات را یاد بگیرید. چرا که رعایت این تکنیک‌ها می‌تواند از سلامت دیسک کمر شما محافظت کند.
• رانندگی طولانی‌مدت: نشستن طولانی‌مدت و تحمل لرزش‌های موتور خودرو باعث فشار به ستون فقرات و دیسک کمر می‌شود.
• کم‌تحرکی: همۀ ما چیزهایی دربارۀ معجزۀ تحرک و فعالیت‌های ورزشی شنیده‌ایم. ورزش منظم به سلامت دیسک کمر هم کمک می‌کند. بنابراین براساس وضعیت بدنی و سبک زندگی خود باید ورزش دیسک کمر را هم در برنامه داشته باشید.
• دخانیات: بسیاری از پزشکان معتقدند استعمال دخانیات باعث کاهش اکسیژن‌رسانی به این بخش و تسریع فرایند انحطاط دیسک می‌شود.
• ورزش سنگین و غیر اصولی: لازم است که انجام حرکات ورزشی که کمر را درگیر می‌کند، آن هم در مراحل پیشرفته و سنگین زیر نظر مربی متخصص انجام شود تا از بروز هرگونه آسیب ورزشی احتمالی جلوگیری شود.

علائم دیسک کمر چیست؟

علائم بیماری با توجه به محلی که فتق اتفاق می‌افتد و همچنین اینکه کدام ریشۀ عصبی متحمل فشار می‌شود متفاوت خواهد بود. در بیشتر موارد همه چیز از کمردرد شروع می‌شود. دردی که ممکن است تا چندین روز ادامه داشته باشد. علاوه براین علائم دیگری هم هست:

• سیاتیک: احساس درد یا تیرکشیدن از باسن تا پشت یکی از پاها، که عموما بر اثر فشار وارده بر عصب نخاعی رخ می‌دهد.
• احساس بی‌حسی یا سوزن‌سوزن‌شدن در پا
• احساس ضعف در پاها
• کاهش رفلکس در زانو یا مچ پا
• اسپاسم عضلات پشت
• از دست‌دادن کنترل مثانه یا روده: این مورد که به ندرت هم اتفاق می‌افتد نشانۀ مشکل جدی‌تری به نام «نشانگان یا سندرم دم اسبی» است. فشرده‌شدن ریشه‌های عصبی نخاعی باعث ایجاد این وضعیت می‌شود و فرد باید تحت مراقبت‌های فوری پزشکی قرار گیرد.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

علائم بیماری دیسک کمر در مواردی ممکن است شبیه به علائم سایر مشکلات و بیماری‌‌ها باشد. در بیشتر بیماران درد فتق دیسک کمر به‌آرامی تسکین می‌یابد. این فرایند ممکن است بین چند روز تا چند هفته زمان نیاز داشته باشد. معمولا بیماران بین ۳ تا ۴ ماه اول علائمی بروز نمی‌دهند.
در صورتی که یکی از علائم دیسک کمر که در بالا به آن اشاره شد داشتید باید به پزشک مراجعه کنید.

بیشتر بخوانید:
انحراف ستون فقرات

راه‌های تشخیص دیسک کمر

پزشک برای اطمینان از نوع مشکل و تشخیص دیسک کمر اقدام به معاینه‌ می‌کند. این معاینه شامل تست‌های مختلفی است:

1- معاینه فیزیکی و عصبی:

پزشک ارتوپد برای تشخیص ضعف عضلانی یا از دست‌دادن حس معاینه عصبی انجام می‌دهد. مثلا ممکن است از شما بخواهد روی پنجه و پاشنۀ پا راه بروید. با ارزیابی نحوۀ راه‌رفتن شما میزان قدرت عضلات ساق پا مشخص می‌شود.
بررسی احساس لمس ملایم روی پا آزمونی برای تشخیص بی‌حسی یا از دست دادن حس‌ است.

2- تست SLR:

تست رفلکس زانو و مچ پا و همچنین تست بلند کردن پای مستقیم (SLR) روش‌های دیگری است که پزشک با آن‌ها مشکل شما را تشخیص خواهد داد.
SLR یک تست تخصصی است که برای تشخیص فتق دیسک کمر به‌ویژه در مراجعان جوان انجام می‌شود. برای این منظور فرد به پشت دراز می‌کشد و پزشک با دقت پای آسیب‌دیده را، بدون خم‌شدن زانو، بلند می‌کند. احساس درد در قسمت پایینی و زیر زانو نشانۀ محکمی از وجود مشکل فتق در دیسک کمر است.

3- اسکن تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI):

روش MRI این توانایی را دارد که تصاویری واضح از بافت‌های نرم بدن، مانند دیسک‌های بین مهره‌ای ارائه دهد. معمولا هنگامی که نیاز به تشخیص دقیق‌تر و شناخت بهتر از چگونگی درگیرشدن اعصاب نخاغی باشد توسط پزشک تجویز می‌شود.
در صورتی که بیمار قادر به انجام این آزمایش نباشد پزشک می‌تواند به جای آن یک توموگرافی کامپیوتری (CT) یا سی تی میلوگرام تجویز کند.

4- نوار عصب و عضله (EMG):

EMG یا الکترومیوگرافی یکی از روش‌های تشخیصی برای بررسی سلامت اعصاب و عضلات است. در این روش واکنش نورون‌های حرکتی نسبت به تحریک عصبی سنجیده می‌شود. پزشک با استفاده از این تست ‌می‌تواند هر نوع اختلال در عصب و عملکرد عضلات و همچنین مشکلات مربوط به انتقال پیام‌های عصبی مرتبط با انقباض عضلات را تشخیص دهد.

5- میلوگرام یا پرتونگاری:

میلوگرام روشی است که از رنگ تزریق‌شده به کانال نخاعی استفاده می‌کند تا ساختار مورد نظر به وضوح در اشعه ایکس قابل مشاهده باشد. در روش اشعه ایکس با استفاده از پرتوهای انرژی الکترومغناطیسی نامرئی تصاویری از استخوان‌ها، اندام‌ها و بافت‌های داخلی بر روی فیلم‌های مخصوص ثبت می‌شود.
اسکن توموگرافی کامپیوتری (سی تی اسکن) یک روش تصویربرداری است که با استفاده از اشعه ایکس و فناوری کامپیوتری تصاویر افقی یا محوری از بدن تهیه می‌کند. تصاویر سی‌تی‌اسکن هر قسمت بدن، از جمله استخوان ها، ماهیچه‌ها، چربی ها و اندام‌ها را نشان می‌دهد. این روش جزئیات بیشتری نسبت به اشعه ایکس عمومی دارد.
علاوه بر این در روش الکترومیوگرافی (EMG) پاسخ عضلانی یا فعالیت الکتریکی در پاسخ به تحریک عصب عضله اندازه‌گیری می‌شود.

روش‌های درمان دیسک کمر

خوشبختانه بسیاری از روش‌های درمانی دیسک کمر بدون نیاز به جراحی هستند. در مواردی که نیاز به جراحی دیسک باشد پزشک معالج روند درمان را برای شما شرح خواهد داد.

1. استراحت مطلق

در بیشتر موارد با یکی دو روز استراحت کردن در رختخواب درد کمر و پا تا حد زیادی کمتر می‌شود. با وجود این تلاش کنید برای مدت طولانی‌تری از ایستادن طولانی‌مدت روی پاها خودداری کنید. خم‌شدن به جلو و برداشتن اجسام سنگین و نسبتا سنگین هم برای شما در این شرایط مناسب نیست. در این دوره فعالیت‌های بدنی را با آرامش و در ضعیت کنترل‌شده انجام دهید.

2. فیزیوتراپی و ورزش

فیزیوتراپی و انجام تمرین‌های خاص به تقویت عضلات کمر و شکم کمک می‌کند. با مشورت پزشک ورزش مناسب دیسک کمر را یاد بگیرید و با اجرای منظم آن‌ها روند بهبود خود را سرعت ببخشید.
در روش‌ توانبخشی معمولا پزشک ارتوپد یا فیزیوتراپیست برنامه‌ای برای پیاده‌روی روزانه و تمرینات ورزشی خاص به شما می‌دهد. انجام این تمرین‌ها برای بازگرداندن قدرت و انعطاف‌پذیری کمر و پاها موثر است. لازم است دقت داشته باشید ورزش نامناسب، انجام نادرست حرکات و اعمال فشار اضافی بر ماهیچه‌ها و اعصاب باعث تشدید دردهای کمر و پا می‌شود. پس حتما به توصیه‌های پزشکتان به دقت گوش دهید.
‌علاوه بر این فیزیوتراپی می‌تواند شامل روش‌های اولتراسوند، آب‌درمانی و راه‌رفتن در آب و ماساژ هم باشد. پزشک ارتوپد بهترین برنامه ورزشی و فیزیوتراپی را براساس وضعیت فعلی بدنتان به شما توصیه می‌کند.

بیشتر بخوانید:
درمان و پیشگیری از دیسک کمر با ورزش

چه نوع ورزشی مناسب دیسک کمر است؟

1) یکی از مثال‌های ورزش دیسک کمر ورزشی به نام تیلتینگ است. برای انجام این تمرین روی زمین دراز بکشید و پاها را رو به شکم جمع کنید. با این کار کمر خود را رو به پایین فشار می‌دهید. این حرکت معمولا به مدت ۱۰ ثانیه انجام می‌گیرد و احتمالا می‌توانید تا پنج مرتبه آن را انجام دهید.

2) کشش عضله پریفورمیس یکی از حرکاتی است که برای کشیده‌شدن عضله پریفورمیس و محل خروج سیاتیک مناسب است. برای این منظور روی زمین دراز بکشید. پای خود را روی پای دیگرتان بیاندازید، سپس از لبۀ خارجی زانو لگن را بکشید. این حرکت را ۱۵ ثانیه انجام دهید. استراحت کنید و مجدد تا پنج بار آن را تکرار کنید.

3) یکی دیگر از تمرینات دیسک کمر به این صورت است که روی زمین روبه‌شکم دراز بکشید. بالش کوچکی زیر شکمتان قرار دهید و به آرامی پاها و سر را به بالا بیاورید. در صورتی که با انجام این حرکت مشکلی نداشتید می‌توانید تا ۱۰ مرتبه آن را تکرار کنید.

4) همچنین ورزش دیسک کمر شامل ورزش‌های دینامیک و پویایی مثل شنا، راه‌رفتن روی سطح شیبدار و غیر هموار و دوچرخه‌سواری با دوچرخه ثابت دارای پشتی کمری هم می‌شود.

3. طب سوزنی

یکی از درمان‌های موثر و بی‌عارضه طب سوزنی است که از طب سنتی چینی برجای مانده است. در حال حاضر این روش زیر نظر پزشک متخصص انجام می‌گیرد. نحوۀ اثرگذاری طب سوزنی با فروکردن سوزن‌های بسیار ظریف و نازک در پوست و روی مناطق حیاتی بدن صورت می‌گیرد.
تاثیر طب سوزنی در درمان دیسک کمر از موضوعاتی است که پزشکان سراسر دنیا بر آن اتفاق نظر دارند. پزشکان معتقدند در این روش با واردآوردن فشار بر نقاط خاص بدن تحریکی در اعصاب، ماهیچه‌ها و بافت همبند ایجاد می‌شود.
این تحریک با ترشح مواد شیمیایی مانند اندروفین- انکفالین، از نخاع، مغز میانی و غذه‌های هیپوفیز و هیپوتالاموس، باعث کاهش درد در بیمار می‌شود. مسدود کردن رشته عصبی پس‌سیناپسی، ترشح مواد ضد التهابی، افزایش جریان خون که منجر به کاهش انقباض عضلات و تسهیل حرکت مفاصل می‌شود و کاهش تورم و آثار کبودی از اثرات طب سوزنی بر دیسک کمر هستند.
مکانیزم اثر دیگری که برای درمان دیسک کمر با طب سوزنی مشاهده می‌شود افزایش سلول‌های دفاعی بدن و ترشح مایع میان‌بافتی اطراف دیسک بیمار است. با این روش آب ازدست‌رفتۀ دیسک جبران می‌شود و ترمیم دیسک بین مهره‌های ستون فقرات با سرعت بیشتری ادامه می‌یابد.

4. داروهای گیاهی

یکی دیگر از روش‌های درمان دیسک کمر بدون جراحی مصرف داروهای گیاهی است. در سال‌های اخیر طب سنتی و درمان با داروهای گیاهی محبوبیت بیشتری در بین مردم کشور ما به دست آورده است. این داروها تا چه اندازه موثر خواهند بود؟
بسیاری از داروهای گیاهی می‌توانند به‌عنوان درمان مکمل یا جایگزین سایر روش‌های درمان دیسک کمر بدون نیاز به جراحی قرار گیرد. این داروها اغلب نوعی مسکن طبیعی با خاصیت ضد درد و ضد التهابی هستند.
خرما، زنجبیل، بابونه، بید، اسانس وینترگرین، کپسایسین و پنجه شیطان برخی از معروف‌ترین داروهای درمان دیسک کمر هستند.
نحوه مصرف داروهای گیاهی معمولا به صورت مصرف موضعی و خوردن جوشانده یا پودرهایی که با عسل و نوشیدنی‌های طبیعی ترکیب می‌شوند است.

5. گرما و سرما درمانی

در بین روش‌های نوین درمانی برای دیسک کمر سرما و گرمادرمانی اهمیت خاصی دارد. کیسۀ یخ، کیسۀ آب گرم یا پد گرمایی هر نوع، اسپاسم، کشیدگی و التهاب عضلات را تا حد زیادی تسکین می‌دهد. گرما به افزایش جریان خون در موضع آسیب‌دیده کمک می‌کند و ضمن تسکین درد، انعطاف‌پذیری عضلات را آسان‌تر می‌کند.
گرمادرمانی شامل روش‌ گرمای خشک و گرمای مرطوب می‌شود. در گرمادرمانی خشک یا هدایتی از پد گرمایی یا سونای خشک استفاده می‌شود. حولۀ بخار و حمام داغ نمونه‌هایی از گرمای مرطوب هستند. روش‌های دیگر مانند گرمای حاصل از اولتراسوند از درمان‌های تخصصی درد کمر و عضلات است.
سرمادرمانی یا کرایوتراپی یکی دیگر از روش‌های تسکین درد در ناحیۀ آسیب‌دیده است. برخلاف گرمادرمانی در این روش جریان خون منطقۀ مورد نظر کاهش می‌یابد. بنابراین التهاب و ورم که عامل اصلی درد هستند کمتر می‌شود. علاوه براین کاهش فعالیت‌های عصبی موضع دردناک بر تسکین درد موثر است.
کیسه یخ، پک ژلی یخی، اسپری خنک‌کننده، ماساژ یخ و حمام یخ از روش‌های معمول سرما درمانی است. مدت زمان درمان با این روش معمولا محدود و نزدیک به 15 تا 20 دقیقه است.

6. دارو و درمان پزشکی

پزشک معالج‌ شما ممکن است داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن، را تجویز کند. این داروها به تسکین درد کمک می‌کنند. همچنین در برخی موارد داروهایی برای شل‌کردن عضلات، مانند متوکاربامول (روباکسین)، سیکلوبنزاپرین (فلکسریل) و کاریسوپرودول (سوما) هم تجویز می‌شود.

7. تزریق

تزریق استروئید اپیدورال به فضای اطراف عصب هم می‌تواند، با کم‌کردن تورم و اثرات التهابی عصب‌ها، درد را تسکین دهد. این روش به تشخیص پزشک و معمولا برای بیمارانی با دیسک کمر شدید تجویز می‌شود. بیمارانی که بیش از 6 هفته از روش‌های بدون جراحی دیسک کمر استفاده کرده‌اند؛ ولی هنوز جوابی نگرفته‌اند،.
مهم است بدانید درمان بدون جراحی فتق دیسک کمر باعث بهبودتان نمی‌شود. در واقع این بدن شما است که تلاش می‌کند به‌طور طبیعی با مرور زمان فتق دیسک را جذب می‌کند. داروها و روش‌های بدون جراحی با تسکین علائم به بدن در فرایند تلاش برای بهبود کمک می‌کنند.

8. روش جراحی دیسک کمر

خوشبختانه بیشتر بیماران با روش‌های گفته‌شده درمان می‌شوند. درصد کمتری از مبتلایان فتق دیسک کمر نیازمند جراحی می‌شوند. این روش درمانی برای بیمارانی توصیه می‌شود که از دورۀ درمان بدون جراحی نتیجۀ مطلوب نگرفته‌اند. همچنین روش جراحی دیسک کمر برای بیمارانی با علائم زیر توصیه می‌شود:

• ضعف عضلانی
• ناتوانی در راه رفتن
• از دست دادن توانایی کنترل مثانه یا روده

میکرودیسککتومی از روش‌های رایج درمان فتق دیسک منفرد است. روشی برای برداشتن قسمت فتق‌شده دیسک همراه با هر قطعه اضافی که به عصب نخاعی فشار وارد می‌کند. این روش با ایجاد برشی کوچک در سطح دیسک و اغلب با استفاده از میکروسکوپ انجام می‌شود. پزشک شما ممکن است هنگام عمل قسمتی از استخوان پشت ستون فقرات را برای دسترسی به دیسک بردارد. همچنین فتق دیسک و هر قطعۀ اضافی دیگری باید از فضای دیسک خارج شود.

بیشتر بخوانید:

عمل دیسک کمر با لیزر

نکات تکمیلی درمانی

لازم به ذکر است چه در روش جراحی و چه روش‌های درمانی غیرجراحی 20 تا 25 درصد احتمال ابتلای دوباره به بیماری فتق دیسک کمر هست. به طور خاص در درمان بدون جراحی علائم شما، از جمله درد، ممکن است مدت زمان بیشتری ادامه داشته باشد.
همچنین لازم است بدانید حتی برای روش‌های جراحی دیسک کمر ضروری است بیمار دوره درمان بدون جراحی را سپری کند. این کار شانس موفقیت عمل جراحی و سرعت بهبود بیماری و کاهش درد را هم افزایش می‌دهد.
نکتۀ دیگر در خصوص خطرات جراحی است. اگرچه در بیشتر موارد درمان‌ها موفق هستند و علائم بیماری، به‌ویژه درد، سریعا بهبود می‌یابد؛ اما این روش مانند سایر عمل‌های جراحی خطرهای عمومی جزئی مانند خونریزی، احتمال عفونت و واکنش به بیهوشی را دارد. همچنین عوارض جراحی دیسک کمر ممکن است شامل آسیب عصبی، پارگی کیسه پوشاننده اعصاب (پارگی دورال)، هماتوم و فتق مکرر دیسک و نیاز به جراحی مجدد شود.
صحبت با پزشک پیش از انتخاب روش درمانی نگرانی شما را تا حد زیادی برطرف می‌کند.

درمان دیسک کمر توسط جراح ارتوپد؛ دکتر حسن براتی

براساس آنچه گفته شد می‌توانید تصور کنید انتخاب پزشک مطمئن و همچنین انتخاب روش‌های مدرن کم‌عارضه چه اندازه اهمیت دارد. پزشک معالج شما باید باتوجه به دانش روز، منابع دست اول، استفاده از آزمایش‌ها و روش‌های تشخیصی تخصصی و حرفه‌ای و با تکیه بر تجربیات موفق پیشین بهترین روش درمانی دیسک کمر را تجویز کند.
دکتر حسن براتی جراح استخوان و مفاصل، جراح فوق تخصص شانه و آسیب‌های ورزشی، دانش‌آموخته و عضو هیئت علمی دانشگاه پزشکی شهید بهشتی می‌تواند به شما کمک کند تا در زمانی کوتاه و با موثرترین روش روند بهبود را بگذرانید.

درمان موثر دیسک کمر و مراقبت‌های پزشکی

گفتیم که بیماری دیسک کمر می‌تواند باعث ایجاد درد در کمر و پا شود. دردی که فعالیت‌های روزانه را مختل می‌کند و بر کیفیت زندگی اثر می‌گذارد. این مشکل در موارد شدیدتر می‌تواند منجر به ضعف یا بی‌حسی پا و مشکل در کنترل روده و مثانه شود. داشتن سبک زندگی متعادل، رعایت رژیم غذایی و حفظ وزن متناسب، ورزش منظم، مدیتیشن و استفاده از وضعیت بدنی خوب خطر ابتلا به بیماری دیسک کمر را بسیار کاهش می‌دهد.
برای داشتن بدنی سالم و زندگی شاد باید قدم‌هایی در جهت پیشگیری و درمان مشکلات دیسک کمر بردارید. پزشک ارتوپد متخصص و باتجربه این کار را برای شما آسان می‌کند.