علائم آرتروز زانو در جوانی موضوعی است که تصمیم داریم در این مقاله به علل و راه درمان آن بپردازیم. اغلب افراد نام آرتروز را که می‌شنوند، شخصی سالخورده و ضعیف در ذهنشان تداعی می‌شود. برخلاف این تصور رایج باید بگوییم در کنار افراد مسن که مخاطب اصلی و قدیمی آرتروز هستند، جوانان نیز می‌توانند به دلایل مختلف درگیر این عارضه شوند. بنابراین این تصور اشتباه که آرتروز فقط افراد مسن را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد کنار بگذارید.
آرتروز زانو را شاید با عنوان ساییدگی مفصل زانو بشناسید. این بیماری که در دنیای پزشکی با اصطلاح اوستئوآرتریت شناخته می‌شود، شایع‌ترین نوع آرتروز است. این عارضه زمانی رخ می‌دهد که غضروف‌ها دچار تحلیل و ساییدگی شوند.
غضروف ماده‌ای اسفنجی شکل مانند است که با قرارگیری در انتهای استخوان‌ها از ساییده‌شدن مفاصل به هم جلوگیری می‌کند. این عارضه در جوانان عموما رد اثر فشار و ضربه زانو ایجاد می‌شود. زمانی که فشار ایجادشده به زانو شدید باشد، غضروف‌ها فرسوده و تخریب می‌شوند. در نتیجه این اتفاق ساییدگی استخوان و مفاصل اتفاق می‌افتد. قاعدتا علائم آرتروز در جوانی با درد، سفتی مفاصل و عدم توانایی در حرکت همراه است. شایان ذکر است که این بیماری روندی آهسته و تدریجی دارد. بااین‌حال عدم توجه و مراقبت افراد منجر به وخیم‌ترشدن اوضاع می‌شود.
علائم ساییدگی زانو آرتروز زانو در جوانی چیست؟
آرتروز زانو در جوانی هم مانند سایر بیماری‌های دیگر با نشانه‌ها و علائمی همراه است که هر کدام از این علائم می‌تواند سرنخ بسیار خوبی برای پیگیری و مراقبت بیشتر افراد باشد. مهمترین علائم آرتروز زانو در جوانی عبارتند از:
‣ احساس درد در ناحیه زانو
اولین و مهمترین نشانه از علائم آرتروز زانو در جوانی را باید به احساس درد در زانو اختصاص داد. دردهای خفیف و شدیدی که در ناحیه کشکک زانو تجربه می‌شود و با انجام فعالیت‌های روزمره شدت پیدا می‌کند. شایان ذکر است که دردهای ناشی از آرتروز نه تنها با گذشت زمان تسکین پیدا نمی‌کند، بلکه به زمان خواب و استراحت هم وارد می‌شود.
‣ احساس سفتی و خشکی مفاصل
یکی از علائم آرتروز زانو در جوانی که در بسیاری از بیماری‌های زانو هم حضور دارد، احساس سفتی و خشکی مفصل زانو است. با بروز این نشانه دیگر قادر نخواهید بود به‌آسانی زانو را خم و راست کنید. ضمن اینکه احساس گرفتگی و اسپاسم عضلانی را هم در زانو تجربه خواهید کرد.
‣ احساس تورم، گرما و التهاب در زانو
ساییدگی و تماس مفاصل با یکدیگر منجر به ایجاد اصطکاک در آن می‌شود. همین اصطکاک باعث می‌شود افراد در زانوهای خود احساسا گرما و تورم را تجربه کنند. همچنین در برخی موارد درد و ساییدگی موجب بروز التهاب و قرمزی در زانو می‌شود.
‣ کاهش دامنه حرکتی زانو و اختلال در راه‌رفتن افراد
با پیشرفت علائم آرتروز زانو در جوانی شاهد راه‌رفتن اردکی شکل افراد خواهیم بود. طبیعتا با شدیدشدن درد زانو افراد دیگر قادر به راه‌رفتن یا حرکت‌دادن زانو نخواهند بود. اگر هم توانایی حرکت زانو داشته باشند، اغلب این کار با درد شدید و صدای تق‌تق همراه خواهد بود.
‣ بروز اختلالات متعدد زانو مانند زانتوی پرانتزی
یکی دیگر از علائم آرتروز در جوانی که شیوع فراوانی در میان جوانان دارد، تغییر حالت پیداکردن زانوهاست. عموما در اثر آرتروز و درد و ناراحتی که افراد تجربه می‌کنند، زانوها تغییر شکل پیدا می‌کند و حالت پرانتزی به‌خود می‌گیرد.
انواع آرتروز زانو
آرتروز زانو انواع مختلفی دارد. اصلی‌ترین عامل هم در تنوع این عارضه، سن افراد است. به‌طور کلی آرتروز به دو گروه زیر قابل تقسیم‌بندی است:
- آرتروز اولیه: آرتروز اولیه ناشی از افزایش سن است که عموما هم در افراد بالای 50 سال مشاهده می‌شود.
- آرتروز ثانویه: این نوع آرتروز در نتیجه ایجاد صدمه و ضربه ظاهر می‌شود. مخاطبان اصلی این نوع آرتروز جوانان زیر 40 سال هستند.
علت آرتروز زانو در جوانی چیست؟
دلایل موثر در آرتروز زانو در جوانی و میانسالی با یکدیگر تفاوت دارد. بدون شک شناخت افراد از این عوامل و هوشیاری آن‌ها نسبت به علائم آرتروز زانو در جوانی می‌تواند گامی موثر در درمان این عارضه باشد. عوامل زیر در بروز آرتروز در جوانی دخالت دارند:
↫ اضافه وزن
چاقی و اضافه وزن موجب ایجاد فشار بیشتر روی زانو و مفاصل می‌شود.
↫ بی تحرکی یا انجام حرکت‌های تکراری
یکی از عوامل موثر در بروز آرتروز در جوانی داشتن فعالیت‌هایی است که موجب ایجاد فشار یا انجام حرکات تکراری زانو می‌شود. جالب است بدانید که بی‌تحرکی و نداشتن ورزش در برنامه روتین زندگی، هم به میزان همین تحرک می‌تواند آسیب‌زننده باشد.
↫ ورزش‌های آسیب‌زا
هاکی یا فوتبال از جمله ورزش‌هایی هستند که ریسک ابتلا به آرتروز زانو در جوانی را افزایش می‌دهند.
↫ بیماری‌های مختلف
آن دسته از بیماری‌هایی که با عوارض و پیامدهای التهلبی و عفونتی همراه هستند، می‌توانند شرایط را برای آبتلای فرد به آرتروز در جوانی فراهم کنند.
↫ ژنتیک
آرتروز در جوانی از دسته بیماری‌هایی است که به میزان قابل توجهی از ژنتیک و سابقه خانوادگی افراد تاثیر می‌پذیرد. بنابراین سابقه ابتلای افراد به آرتروز در جوانی می‌تواند احتمال ابتلا به این عارضه را در دیگر اعضای خانواده افزایش دهد.
↫ تفاوت در طول پاها
تفاوت در طول پاها از دیگر عوامل موثر در ابتلا به آرتروز در جوانی است. شایان ذکر است که این عارضه اغلب بعد از تجربه شکستگی پا و جوش‌نخوردن صحیح استخوان‌ها رخ می‌دهد. ضمن اینکه ژنتیک و عوامل ارثی هم می‌تواند موجب بروز این عارضه در افراد شود.
↫ غفلت از درمان بیماری‌های زانو
آسیب‌ها و بیماری‌های مختلف زانو به‌طرز عجیبی به یکدیگر وابسته هستند. بنابراین تجربه داشتن آسیب در زانو و عدم انجام پیگیری‌های لازم از سوی افراد می‌تواند منجر به بروز علائم آرتروز زانو در جوانی شود.
↫ سایر موارد
اختلالات مادرزادی، تغییر هورمون‌های جنسی در افراد، ضعف و سستی در عضلات، دفورمیتی‌های پا مانند زانوی پرانتزی یا ضربدری و سوانح رانندگی از دیگر عوامل موثر در بروز علائم آرتروز زانو در جوانی است.
چطور آرتروز زانو در جوانان را تشخیص می‌دهند؟
انتخاب پزشک متخصص و باتجربه مهمترین اقدام جهت تشخیص اصولی و به‌موقع آرتروز زانو در جوانی است. دکتر براتی با سابقه‌ای درخشان در این حوزه بهترین راهنما برای شما خواهند بود. ارزایبی‌های هوشمندانه و سنجیده دکتر براتی به شما در تشخیص زودهنگام این عارضه کمک خواهد کرد.
اولین گام در تشخیص علائم آرتروز زانو در جوانی بررسی پرونده پزشکی و سابقه بیماری در افراد است. بنابراین در اولین دیداری که با پزشک معالجتان دارید، خود را برای پاسخگویی به سوالات متعدد آماده کنید. گام بعدی از تشخیص آرتروز به انجام معاینات فیزیکی اختصاص دارد. در این مرحله پزشک معالج تلاش می‌کند با لمس پای آسیب‌دیده و حرکت‌دادن آن میزان آسیب و اختلال را تشخیص دهد. در نهایت انجام آزمایشات بالینی نظیر ام‌آر‌آی، سی‌تی‌اسکن و عکس‌برداری با اشعه ایکس به تشخیص دقیق‌تر و ارزیابی جامع‌تر علائم آرتروز زانو در جوانی کمک می‌کند.
روش‌های درمان آرتروز زانو در جوانی چیست؟
طبق مطالعات و سال‌ها تجربه پزشکی، هیچ‌گونه روشی برای درمان قطعی آرتروز زانو وجود ندارد. تنها میتوان با بهره‌گیری از تکنیک‌های مختلف علائم آرتروز زانو در جوانی را کنترل و مدیریت کرد. اینکه کدام روش اثرگذاری بیشتری دارد، بستگی زیادی به شدت عارضه و دلیل ایجادکننده آن دارد. در ادامه همراه ما باشید تا مروری کوتاه بر روش‌های درمان آرتروز زانو داشته باشیم.
↫ درمان خانگی
اولین و مهمترین گام برای درمان آرتروز زانو شناسایی محرک‌های تشدیدکننده علائم این عارضه و مدیریت آن‌هاست. از همین رو میتوان تغییر در سبک زندگی (کنترل وزن، داشتن رژیم غذایی مغذی و ایجاد عادت‌های حرکتی سالم) بهترین و مفیدترین گام در درمان این عارضه دانست.
↫ دارو درمانی
اگر علائم آرتروز زانو در جوانی خفیف باشد، میتوان به درمان دارویی این عارضه امیدوار بود. عموما هم داروهایی که برای تسکین علائم این عارضه تجویز می‌شود، مسکن‌ها و داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی است که منجر به کاهش درد، تورم و التهاب زانو در افراد می‌شود.
↫ آب درمانی
جالب است بدانید که یک روش موثر در کاهش علائم آرتروز زانو در جوانی آب‌درمانی است. این روش نه تنها موجب التیام علائم آرتروز می‌شود بلکه به تقویت دیگر عضلات بدن هم کمک می‌کند. از خواص معجزه‌آسای آب‌درمانی بایستی به موارد زیر اشاره کرد:
- کاهش فشار ایجادشده بر مفاصل
- رفع محدودیت‌های حرکتی و افزایش دامنه حرکتی
- کاهش گرفتگی و درد عضلانی
- افزایش فرآیند گردش خون و ترمیم و بهبود بافت‌های آسیب‌دیده
↫ تزریقات به زانو
تزریق ژل حاوی اسیدهیالورونیک و سرم غنی‌شده از پلاکت از روش‌های رایج درمان آرتروز زانو در جوانی است. مفاصل به‌طور طبیعی حاوی مقادیر زیادی اسیدهیالورونیک هستند. زمانی که مفاصل دچار تحلیل و ساییدگی می‌شوند، از غلظت این اسید کاسته می‌شود. بنابراین با تزریق ژل میتوان ضمن کاهش فشار موجود روی غضروف اسباب بهبودی آرتروز را هم فراهم کرد. از طرفی پلاکت‌ها اثربخش‌ترین ماده در بدن هستند که خاصیت ترمیم‌کنندگی دارند. تزریق این سرم به زانو می‌تواند با افزایش سلول‌های ترمیم‌کننده بافت موجب بهبودی آرتروز زانو در افراد شود.
درمان آتروز زانو به کمک سلول بنیادی یکی دیگر از راه های نوین درمان آرتروز زانو است که این روزها طرفدار زیادی پیدا کرده است. در این روش ابتدا سلول های بنیادی از بافت چربی و مغزاستخوان بیمار استخراج شده و در مرحله بعدی بعد از انجام مراحل لازم، به مفصل آسیب دیده تزریق می‌شوند.
↫ جراحی
زمانی که درمان‌های خانگی و دارویی موجب بهبودی و تسکین علائم آرتروز زانو در جوانی نشود، جراحی گزینه‌ای مناسبی برای درمان خواهد بود. در درمان آرتروز زانو سه روش رایج جراحی وجود دارد که عبارتند از:
- جراحی استئوتومی
- جراحی آرتروسکوپی
- جراحی تعویض مفصل زانو یا آرتروپلاستی
↫ فیزیوتراپی
فیزیوتراپی یک روش ایمن و اثربخش جهت بازگشت افراد به زندگی عادی خود است. در این روش فیزیوتراپیست با شناسایی نوع و شدت آرتروز اقدام به تجویز مجموعه‌ای از حرکات ورزشی می‌کند. انجام مکرر این تمرین‌ها موجب کنترل و مدیریت بهتر علائم آرتروز زانو در جوانی می‌شود.
↫ نیدلینگ
نیدلینگ که با عنوان سوزن خشک هم شهرت دارد، از دیگر روش‌های تسکین علائم آرتروز زانو در جوانی است. این روش با استفاده از سوزنی که مسئول توقف انتقال پیام درد به مغز است، انجام می‌پذیرد.
↫ شاک‌ویو‌تراپی
امواج کم‌انرژی شاک‌ویو‌تراپی یک روش غیرتهاجمی در درمان آرتروز است. واکنش طبیعی بدن به این امواج ایجاد رگ‌های خونی است که در نتیجه این اتفاق، فرآیند خونرسانی در بافت‌های آسیب‌دیده افزایش پیدا می‌کند.
↫ گرما درمانی
دوش آب گرم یا کمپرس گرم دم‌دستی‌ترین روش جهت کاهش و تسکین علائم آرتروز زانو در جوانی است. توجه داشته باشید که این روش ممکن است برای برخی از افراد همراه با حساسیت‌ها و آسیب‌های پوستی باشد. بنابراین قبل از استفاده با پزشک معالج خود مشورت کنید.
↫ اوزون تراپی
تزریق گاز اوزون به زانوها از دیگر روش‌های متداول درمان آرتروز است. خوب است بدانید که گاز اوزون ضمن ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده منجر به کاهش التهاب زانو می‌شود. شایان ذکر است که این روش در کنار فیزیوتراپی و ورزش بهترین نتیجه را به‌دنبال خواهد داشت.
↫ ورزش درمانی
زمانی که مفاصل آسیب دیده‌اند و زانوهای ما قدرت حرکت‌کردن را ازدست داده‌اند، تصور اینکه ورزش می‌تواند اقدامی مفید جهت رهایی از این وضعیت باشد، خنده‌دار است. اما واقعیت این است که با انجام مجموعه‌ای از حرکات ساده مانند پیاده‌روی، ایروبیک یا تکرار تمرین‌های تقویتی و کششی می‌توانیم ضمن کاهش وزن، سلامتی را دوباره به زانوهای خود برگردانیم.
↫ اولتراسوند تراپی
اولتراسوند تراپی نامی ناآشنا در درمان آرتروز است. در این روش تلاش می‌شود ارتعاشات مختلفی با کمک امواج صوتی با فرکانس بالا در زانو ایجاد شود. نتیجه این ارتعاشات کاهش درد، افزایش گردش خون و ترمیم بافت آسیب‌دیده است.
کلام آخر
علائم آرتروز زانو در جوانی موضوعی بود که تلاش کردیم در این مقاله هرآنچه از آن می‌دانیم در اختیار شما قرار دهیم. اگر تا اینجای مطلب همراه ما بوده‌اید، باید دانسته باشید که آرتروز نه تنها افراد مسن بلکه جوانان را نیز به دلایل مختلف می‌تواند درگیر کند. قاعدتا شناخت کامل این عارضه و هوشیاری نسبت به علائم بروز آن می‌تواند گامی اثربخش در مدیریت و درمان بهتر این عارضه به‌شمار آید.
سوالات متداول شما
از مهمترین علائم آرتروز زانو در جوانی کدام است؟
از علائم شایع این عارضه میتوان به درد، تورم، التهاب، کاهش دامنه حرکتی زانو و بروز اختلالات مختلف دیگر نظیر داشتن زانوهای پرانتزی اشاره کرد.
بهترین روش درمان آرتروز زانو در جوانی کدام است؟
بهترین روش درمان بستگی زیادی به نوع و شدت عارضه و دلیل ایجادکننده آن دارد. به‌طور کلی روش‌های درمان آرتروز زانو شامل دو دسته روش‌های خانگی (تغییر سبک زندگی، گرمادرمانی و ورزش) و درمان تخصصی (دارودرمانی، جراحی، فیزیوتراپی) می‌شود.