جراحی شکستگی استخوان بازو

جراحی شکستگی استخوان بازو یکی از روش‌های درمانی است که توسط پزشک ارتوپد صورت می‌گیرد. این روش هم، مانند سایر عمل‌های جراحی، می‌تواند دردسرها و عوارضی داشته باشد. اما خوشبختانه علم پزشکی حوزه‌ای پویا است و با گذشت زمان درمان‌های تازه و کم‌عارضه‌تری برای کمک به بهبود سریع‌تر بیماران ارائه می‌دهد.

در این پست از وب‌سایت دکتر حسن براتی، متخصص استخوان‌ها و مفاصل و جراح ارتوپد دربارۀ انواع روش‌های درمان شکستگی استخوان بازو بحث می‌کنیم. همچنین ضمن بررسی علت، علائم، روش تشخیص و موضوعات پیرامون این مشکل شما را با روش‌های درمانی موثر و به‌روز آشنا خواهیم کرد.

شکستگی استخوان بازو چه زمانی اتفاق می‌افتد؟

هنگامی که ضربه‌ای با نیروی کافی به هریک از استخوان‌های بدن وارد شود شکستگی استخوانی رخ می‌دهد. در این حالت استخوان دست کم در یک نقطه شکسته می‌شود و علائمی مانند درد و کبودی ایجاد می‌کند.

شکستگی‌های استخوان بازو انواع متنوعی دارند. گاهی در استخوان تَرَک بسیار نازکی ایجاد می‌شود؛ که به آن موبرداشتن هم می‌گویند. شکستگی عرضی، مورب، خم‌شدن از یک‌طرف و چندقطعه‌شدن نمونه‌های دیگری از انواع شکستگی‌ها هستند.

علت و علائم شکستگی استخوان بازو

استخوان سخت‌ترین بافت بدن است؛ اما آسیب‌های ورزشی، سقوط از ارتفاع یا سوانح رانندگی می‌تواند باعث شکستن این بافت محکم شود. علاوه‌براین بیماری‌هایی، مانند سرطان و پوکی استخوان، با ضعیف و شکننده‌تر کردن استخوان‌ها احتمال شکستگی را بالا می‌برد.

نشانه شکستگی استخوان بازو

وقتی به بازو ضربه‌ای وارد شود ممکن است همزمان با شکستگی استخوان تاندون یا رباط اطراف استخوان هم آسیب‌ ببیند، استخوان از پوست بیرون بزند و خونریزی اتفاق بیفتد. البته برخی از شکستگی‌های کوچک چندان احساس نمی‌شود و تشخیص آن‌ها نیاز به معاینه دقیق پزشک و تصویربرداری اشعه ایکس دارد.

با این همه معمولاً استخوان شکسته ایجاد درد می‌کند. بنابراین رایج‌ترین علامت شکستگی استخوان بازو احساس درد عمیق و شدید است. شدت درد می‌تواند با میزان شکستگی مرتبط باشد.

سایر علائم

هنگام شکستن استخوان بدن شما علاوه‌بر درد پیام‌های هشدار دیگری، مانند احساس سرما و سرگیجه، هم می‌فرستد. شاید با بررسی اطراف ناحیۀ آسیب‌دیده نشانه‌های دیگری هم ببینید. این علائم معمولاً شامل موارد زیر می‌شود:

• کبودی یا تغییر رنگ
• سفتی
• تورم
• گرم‌شدن سطح پوست
• ضعف و حساسیت
• ناتوانی در جابجایی بخشی از بدن که معمولاً می‌توانید به‌آسانی آن را حرکت دهید
• ناهنجاری‌های ظاهری؛ مانند خم‌شدن غیر طبیعی دست یا بیرون‌زدن استخوان از پوست

روش‌های تشخیص شکستگی استخوان بازو

استخوان‌ها بافتی زنده هستند که می‌توانند شکستگی خود را ترمیم کنند. اما اغلب همزمان با شکستگی، استخوان از محل طبیعی خود جابه‌جا می‌شود. گاهی ممکن است حتی استخوان چندتکه شده باشد. بنابراین لازم است پیش از جوش‌خوردن استخوان‌ یا قطعات شکستۀ آن متخصص استخوان و مفاصل عضو آسیب‌دیده را معاینه کند.

پزشک علاوه‌بر معاینه و بررسی علائم ظاهری پرسش‌هایی دربارۀ وضعیت سلامتی شما، سابقه بیماری قلبی یا جراحی‌هایی که انجام داده‌اید می‌پرسد. همچنین از شما می‌خواهد نحوۀ صدمه به استخوان بازو را توضیح دهید.

پس از آن ممکن است پزشک بخواهد آزمایشات تکمیلی و نتیجۀ رادیولوژی را ببیند؛ تا دقیقاً تشخیص دهد استخوان در کدام ناحیه شکسته است و آیا آسیبی به سایر بافت‌ها وارد شده یا نه. تصویربرداری اشعه ایکس، سی‌تی‌اسکن و MRI چند نمونه از آزمایش‌های تکمیلی رایج هستند.

با پشت سر گذاشتن این مراحل پزشک شما مطمئن می‌‌شود استخوان‌ها در موقعیت مناسب قرار گرفته‌اند و پس از ترمیم شکل ظاهری و عملکرد طبیعی خود را حفظ خواهند کرد.

راه‌های درمان شکستگی استخوان بازو

به‌طور کلی متخصص ارتوپد با توجه به نوع و محل شکستگی ممکن است روش‌های متفاوتی را برای درمان توصیه کند. در ادامه متداول‌ترین روش‌های درمان استخوان شکسته بازو را می‌خوانید.

1. گچ‌گرفتن

در شکستگی‌های جزئی پزشک اغلب استخوان شکسته را با گچ فایبرگلاس بی‌حرکت نگه می‌دارد. گچ‌گرفتن استخوانی که در موقعیت طبیعی قرار گرفته است به استخوان اجازه می‌دهد تا خود را در جای درستش ترمیم کند. این روشی است که پزشکان اغلب از آن برای درمان شکستگی در استخوان‌های ساق پا، بازو و مچ استفاده می‌کنند.

2. گچ‌گیری با بریس

این روش با بی‌حرکت‌ نگه‌داشتن در گچ‌گیری سنتی تفاوت دارد. هنگام استفاده از بریس حرکت محدود و کنترل‌شده مفاصل مجاور امکان‌پذیر است. به‌طور معمول پزشک ابتدا گچ اولیه‌ای روی ناحیۀ استخوان شکسته می‌گذارد و پس از مدتی آن را برمی‌دارد. پس از جداکردن گچ اندام آسیب‌دیده را در یک بریس کاربردی قرار می‌دهد تا امکان تحرک محدودی را برای بیمار فراهم آورد.

3. جراحی شکستگی استخوان بازو

گاهی شکسته‌شدن استخوان‌ها شدید است؛ یا شکستگی سبب آسیب به بافت‌های اطراف، مانند عضلات، تاندون‌ها و پوست می‌شود. در این شرایط ممکن است پزشک تشخیص ‌دهد که استخوان نیاز به انجام عمل جراحی دارد.

در روش جراحی باز جراح ارتوپد برای اصلاح استخوان شکسته بافت‌های روی استخوان را کنار می‌زند؛ تا استخوان و بافت‌های آسیب‌دیده در برابر دیدش قرار گیرد. در شکستگی‌های پیچیده ممکن است نیاز به جابه‌جایی یا جاانداختن استخوان به روش باز باشد. این کار هنگام عمل جراحی انجام می‌شود.

انواع جراحی استخوان بازو

به‌طور معمول جراحی استخوان بازو با دو روش انجام می‌شود. در روش اول با عنوان «جراحی با ثبیت داخلی استخوان» شناخته می‌شود. جراح ارتوپد با کمک صفحه یا میله‌های فلزی استخوان را در محل مناسب ثابت نگه می‌دارد. به‌طور معمول این روش زمانی کاربرد دارد که استخوان چندتکه شده باشد.

جراح میله فلزی را در کنار استخوان قرار می‌دهد و آن را به‌وسیلۀ پیچ‌های کوچکی محکم می‌کند. میله اغلب از جنس پلاتین است. بسیاری از پزشکان ماهر، به‌جای برش وسیع و بازکردن کامل بازو، میله را از طریق شکاف بسیار کوچکی روی شانه یا بازوی مصدوم به درون بازو می‌فرستند. با استفاده از این روش می‌توان قطعات استخوانی را در کنار هم نگه داشت.

روش دوم «جراحی با تثبیت خارجی یا ثابت‌سازی خارجی» نامیده می‌شود. هدف از این روش ثابت نگه داشتن استخوان و بافت‌های نرم عضو آسیب‌دیده در محل طبیعی خود است. برای این منظور از یک وسیلۀ ثابت‌نگه‌دارندۀ خارجی روی بازو استفاده می‌شود. جراح پیچ‌های فلزی را در بالا و پایین محل شکستگی قرار می‌دهد. این تجهیزات از استخوانی حمایت می‌کند که در حال گذراندن روند بهبودی است.

4. ترکیب جراحی شکستگی استخوان بازو و فیزیوتراپی

در بخش قبلی خواندید که گاهی متخصص ارتوپد برای بهبودی استخوان شکسته از روش جراحی کمک می‌گیرد. فرایند درمان شما می‌تواند علاوه‌بر جراحی شامل چندین جلسه فیزیوتراپی هم باشد.

پزشک تشخیص می‌دهد چه زمانی ناحیه آسیب‌دیده قادر است عملکرد طبیعی خود را از سر بگیرد. از آن پس فیزیوتراپیست به شما کمک می‌کند تا مسیر بهبودی و توانبخشی را ادامه دهید. فیزیوتراپی می‌تواند قدرت ازدست‌رفتۀ استخوان‌ها و ماهیچه‌ها را بازگرداند و گرفتگی و سفت‌شدن بازو را برطرف کند.

برنامه فیزیوتراپی اغلب شامل تمرین‌های متنوعی است؛ تا سریع‌تر بتوانید طیف کاملی از حرکات را با خیال راحت و بدون درد انجام دهید. علاوه‌براین شاید تا مدتی نیاز به شانه‌بند طبی یا ایپملنت‌های فلزی داشته باشید.

با وجود اینکه بیشتر ایمپلنت‌ها و میله‌های فلزی که هنگام عمل برای حمایت از استخوان استفاده شده نیاز به برداشتن ندارند؛ اما در مواردی ممکن است جراح ارتوپد توصیه کند آن‌ها را پس از مدتی بیرون بیاورید. در این صورت نیاز به جراحی مجدد خواهید داشت.

5. درمان خانگی شکستگی استخوان بازو

برای سرعت‌بخشیدن به روند ترمیم شکستگی استخوان راه‌های ساده و موثری هست؛ که می‌توانید با مشورت پزشک از آن‌ها بهره ببرید. در ادامه به مهم‌ترین روش‌هایی اشاره می‌کنیم که می‌تواند زمان ترمیم و کاهش درد شکستگی استخوان‌ها را کوتاه کند:

• بهترین راه کمک به بهبود شکستگی استخوان، استراحت و مراقبت از اندام آسیب‌دیده است.
• مصرف برخی از مکمل‌های خوراکی می‌تواند به بهبود شکستگی‌ها کمک کند. پزشک متخصص درصورت نیاز مکمل‌هایی برایتان تجویز می‌کند.
• سهم بزرگی از استخوان‌ها از پروتئین تشکیل شده است. بنابراین مصرف مواد پروتئینی می‌تواند به بازسازی و ترمیم استخوان کمک کند.
• آنتی‌اکسیدان‌ها رادیکال‌های آزاد ایجادشده در اثر آسیب بافتی را حذف می‌کنند. هنگامی که شکستگی استخوان باعث آسیب بافتی شده باشد، مصرف مواد غذایی یا مکمل‌های حاوی آنتی‌اکسیدان می‌تواند به روند ترمیم استخوان کمک کند.
• مواد معدنی مانند کلسیم، سیلیکون، منیزیم، فسفر و روی بخش قابل توجهی از استخوان را تشکیل داده‌اند. با افزایش مصرف این مواد معدنی فرایند بهبود استخوان، تشکیل پینه و تولید پروتئین استخوان سرعت می‌یابد.
• ویتامین‌ها بیشتر فرآیندها و واکنش‌های سلولی در استخوان‌ها را تقویت می‌کنند. بنابراین برای بازسازی استخوان ضروری هستند. به‌طور خاص ویتامین‌های C، D و K نقش حیاتی در روند بهبود شکستگی دارند. ویتامین B هم برای تولید انرژی ضروری است.
• برخی از گیاهان دارویی مانند هماور طبی، آرنیکا و علف دم اسبی می‌توانند برای کاهش التهاب ناحیه آسیب‌دیده و ترمیم شکستگی استخوان مفید باشد. البته باید آن‌ها را با احتیاط مصرف کنید.
• ورزش و تحرک به خون‌رسانی و بازسازی سلول‌های ناحیۀ آسیب‌دیده و بهبود وضعیت بدن کمک می‌کند. فراموش نکنید پیش از ورزش دربارۀ انتخاب تمرین‌هایی که با وضعیت کنونی بدنتان سازگار باشد با پزشک متخصص مشورت کنید.
• استعمال دخانیات می‌تواند باعث تاخیر در بهبودی استخوان‌های شکسته شود. بنابراین باید آن را کنار بگذارید یا تا جای امکان مصرف را محدود کنید.

نکاتی که باید درباره جراحی شکستگی استخوان بازو بدانید

یکی از اهداف درمان شکستگی استخوان بازگرداندن آناتومی طبیعی بدن است. پزشک هر بخش از استخوان شکسته را در موقعیت آناتومیک درست قرار می‌دهد. در غیر این صورت جوش‌خوردن استخوان در موقعیت غیر طبیعی ممکن است عوارضی، مانند از دست‌دادن عملکرد استخوان یا ضعف استخوانی، داشته باشد.

شکستگی‌های استخوانی ممکن است با درجه شدت متفاوت رخ دهد. برخی از شکستگی‌ها جزئی هستند و برخی عوارض جدی‌تری در پیش دارند. درهرحال لازم است درمان زیر نظر پزشک متخصص استخوان و مفاصل صورت گیرد.

اگر شکستگی‌های استخوانی به‌درستی درمان نشود باید انتظار عوارض زیر را داشته باشید:

• تشکیل لخته خون در رگ‌های خونی مجاور استخوان
• عفونت ناشی از آسیب
• آسیب به پوست، بافت‌ها یا ماهیچه‌های اطراف شکستگی
• تورم مفصل مجاور به دلیل خونریزی در فضای مفصلی

علاوه‌براین هنگامی که یکی از استخوان‌های بلند، مانند استخوان ران یا بازو، شکسته شود ممکن است بیمار با عارضه جدی «آمبولی چربی» روبه‌رو شود. در این حالت گلبول‌های چربی وارد جریان خون می‌شوند. این گلبول‌ها که تکه‌های کوچک چربی درون سلول‌ها هستند در مویرگ‌های ریه رسوب می‌کنند و سبب ناراحتی تنفسی می‌شوند. بنابراین شکستگی استخوان درمان‌نشده می‌تواند کشنده هم باشد.

مراقبت قبل، حین و بعد از جراحی شکستگی استخوان بازو

اکنون به درک خوبی نسبت به وضعیت شکستگی استخوان بازو و عوامل موثر بر آن رسیده‌اید. همچنین دربارۀ علائم، روش تشخیص و درمان شکستگی‌ها هم اطلاعاتی به دست آورده‌اید. حال لازم است بدانید پیش از عمل جراحی چه مواردی را باید در نظر بگیرید، در اتاق عمل چه می‌گذرد و مراقبت‌های بعد از عمل شامل چه مواردی می‌شود؟!

↵ اقدامات اولیه شکستگی استخوان بازو

پیش از اینکه برای جراحی شکستگی استخوان آماده شوید باید از نظر وضعیت سلامتی یا صدمات دیگر معاینه شوید. بنابراین پزشک احتمالاً از شما می‌خواهد آزمایش‌هایی مانند آزمایش خون، تصویرداری اشعه ایکس و نوار قلبی را انجام دهید.

گاهی شکستگی استخوان بازو در اثر حوادثی، مانند سانحه رانندگی، منجر به شکستگی چندقطعه‌ای استخوان و ایجاد زخم می‌شود. در این شرایط باید ابتدا زخم را تمیز کرد تا احتمال عفونت کاهش یابد. همچنین ممکن است بازو به‌طور موقت با داربست‌های بیرونی ثابت نگه داشته شود.

↵ اتاق جراحی

نوع بیهوشی برای عمل جراحی به سلامت عمومی شما و استخوان شکسته بستگی دارد. در وضعیت بیهوشی حین عمل چیزی احساس نخواهید کرد. برای بیهوشی عمومی یا بی‌حسی نخاعی، باید مدتی قبل از عمل خوردن و آشامیدن را متوقف کنید.

تیم پزشکی دکتر براتی آن‌چه قبل، حین و بعد از عمل تجربه می‌کنید را برایتان شرح می‌دهند. اگر احتمال خطرات بالقوه‌ای باشد شما را در جریان می‌گذارند. بهتر است دستورالعمل‌ها را به‌دقت اجرا کنید و هرگونه پرسش یا نگرانی را با پزشک یا پرستار ارتوپد خود مطرح کنید.

↵ اقدامات بعد از جراحی شکستگی استخوان بازو

تا زمانی که اثرات داروی بیهوشی به پایان نرسیده است، نیاز به استراحت دارید. ممکن است هنگام ازبین‌رفتن بیهوشی احساس ناراحتی کنید. این موضوع را با پرستار درمیان بگذارید تا زیر نظر پزشک داروی آرام‌بخش به شما داده شود.

علاوه‌براین نداشتن تعادل حرکتی و سختی در تمرکز یا فکرکردن هم، تا 24 ساعت پس از جراحی، طبیعی خواهد بود. در این مدت باید از رانندگی، کار با ماشین‌آلات صنعتی، مصرف مشروبات الکلی یا انجام کارهایی که نیاز به دقت و تمرکز دارند خودداری کنید. به‌علاوه ممکن است پزشک از شما بخواهد بازوی آسیب‌دیده را همچنان با آتل ثابت نگه دارید؛ تا هنگام بهبودی از استخوان‌ها حمایت کند.

مدت زمان بستری‌ماندن در بیمارستان به وضعیت سلامتی و نوع عمل جراحی بستگی دارد. بنابراین لازم است صبور باشید و با یکی از دوستان یا آشنایان خود، برای مراقبت‌های پس از جراحی شکستگی استخوان بازو، هماهنگ کنید.

روش‌های پیشگیری از شکستگی استخوان بازو

شکستگی‌های استخوانی در اثر حوادثی ایجاد می‌شود که چندان در کنترل ما نیستند. بنابراین همۀ ما در معرض آن هستم و باید از خود مراقبت کنیم. در این بخش برخی از اقدامات پیشگیرانه برای محافظت از استخوان بازو را بررسی می‌کنیم:

• هنگام نشستن در خودرو کمربند ایمنی را ببندید.
• محیط زندگی و فضای کاری خود را ایمن کنید. برای پله‌ها محافظ بگذارید، وسایل غیر ضروری را از جلوی پا بردارید و از کفپوش‌های غیر لغزنده استفاده کنید.
• برای برداشتن وسایل سنگینی که در جایی بلندتر از قدتان قرار دارند، از ابزار و تجهیزات مناسب و محکم کمک بگیرید. هرگز روی صندلی، میز یا چهارپایه‌های غیر مطمئن نایستید.
• رژیم غذایی متناسب با سن، وضعیت جسمانی و سبک زندگی خود داشته باشید و به حفظ سلامت استخوان‌ها و مفاصلتان اهمیت دهید.
• ماهیچه‌ها و مفاصل قوی به پایداری بدن و توان بدنی شما کمک می‌کنند و پشتیبان خوبی برای استخوان‌ها هستند. با برنامه ورزشی مناسب می‌توانید ماهیچه‌ها و مفاصل خود را تقویت کنید.
• پس از 50 سالگی، به‌ویژه اگر در بین اعضای خانواده سابقۀ پوکی استخوان دارید، با پزشک مشورت نمایید. ممکن است لازم باشد آزمایش تراکم استخوان بدهید.
• اگر برای پیاده‌روی با مشکل روبه‌رو هستید شاید بهتر باشد از عصا یا واکر استفاده کنید.
• هنگام ورزش حرفه‌ای یا فعالیت بدنی از تجهیزات ورزشی مناسب استفاده کنید.

جراحی شکستگی استخوان بازو توسط متخصص ارتوپد باتجربه

در این پست روش‌های درمان و جراحی شکستگی استخوان بازو را بررسی کردیم. با انواع روش‌های درمانی آشنا شدید. اکنون می‌دانید انتخاب روشی که کمترین میزان عارضه را داشته باشد و به شما کمک کند تا سریع‌تر به فعالیت‌های عادی خود بازگردید چقدر اهمیت دارد.

دکتر حسن براتی، جراح ارتوپد، متخصص آسیب‌های ورزشی و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با دانش بالا و تجربه‌های موفق فراوان می‌توانند به شما در مسیر بهبودی کمک کند. برای رزرو نوبت حضوری یا مشاوره آنلاین می‌توانید همین حالا فرم درخواست نوبت از طریق همین وب‌سایت تکمیل و ارسال نمایید.