تنیس البو یا آرنج تنیس بازان که با نام Tennis elbow یا Lateral epicondylitis شناخته میشود، عارضهای التهابی است که با درد در ناحیه خارجی آرنج همراه میشود. این عارضه برخلاف اسمی که دارد، مختص گروه خاصی نیست و تقریبا هر فرد از هر حرفه یا شغلی را می‌تواند مبتلا کند. اینکه تنیس البو یا آرنج تنیس بازان دقیقا چه نوع عارضهای است و چه علائمی دارد، موضوعی است که قصد داریم در این مقاله از سایت دکتر حسن براتی به بررسی آن بپردازیم. شما نیز اگر آشنایی کافی با این عارضه ندارید یا می‌خواهید از روشهای درمان آن بیشتر بدانید، تا انتها همراه ما باشید.
منظور از تنیس البو یا آرنج تنیس بازان چیست؟
تنیس آلبو یا آرنج تنیس بازان یک نوع بیماری دردناک است که در اثر کشیدگی و التهاب شدید تاندون‌های آرنج رخ میدهد. به این عارضه آرنج تنیس بازان می‌گویند؛ چراکه ورزشکاران فعال در حوزه تنیس به دلیل استفاده مکرر از آرنج، مچ و ساعد دست بیشتر در معرض ابتلا به این نوع عارضه هستند. بااین‌حال این بیماری تنها محدود به تنیس‌بازان نمی‌شود؛ هر فردی از هر قشری از جامعه که به واسطه حرفه یا شغلی که دارد، ناگزیر به استفاده مکرر از مچ، ساعد و آرنج است، احتمال اینکه به تنیس البو مبتلا شود، بسیار زیاد است. نقاش، قصاب، آشپز، لوله‌کش، نجار و تعمیرکار از جمله مشاغلی است که در آن افراد بیشتر در معرض ابتلا به آرنج تنیس بازان هستند.
علل و دلایل عارضه تنیس البو
کشیدگی، انقباض یا رگ‌به‌رگ‌شدن تاندون‌ها و عضلات ساعد اصلی‌ترین عامل بروز تنیس البو یا آرنج تنیس بازان است. این کشیدگی و انقباض که در اثر استفاده مکرر از آرنج، ساعد و مچ دست اتفاق می‌افتد منجر به التهاب و پارگی‌های خفیف و جزئی در ناحیه برجستگی استخوانی واقع در بخش خارجی آرنج تحت عنوان اپی کندیل خارجی میشود.
همان‌طور که گفته شد استفاده بیش‌ازاندازه و مکرر از عضلات ساعد و آرنج نقش بسیار چشمگیری در ظاهرشدن این بیماری دارد. بااین‌حال دلایل دیگری نیز می‌تواند بستر را برای ابتلای افراد به عارضه تنیس البو فراهم کند که عبارتند از:
- استرس و خستگی موجود در بافت‌ها
- ضربه‌دیدن آرنج
- عادت‌نداشتن عضلات ساعد و آرنج به انجام یک فعالیت خاص
- انجام مداوم یک حرکت ثابت
علائم و نشانه‌های تنیس البو یا آرنج تنیس بازان
درد و سوزش شدید در ناحیه خارجی آرنج اصلی‌ترین علامتی است که افراد را از وجود بیماری تنیس البو یا آرنج تنیس بازان مطلع میکند. این درد و ناراحتی غالبا به شکل تدریجی ظاهر میشود و با گذشت زمان شدت بیشتری پیدا میکند. تاجایی که افراد حتی هنگام بی‌حرکت نگاه‌داشتن آرنج نیز هم همچنان درد بسیار شدیدی را در این ناحیه تجربه می‌کنند. از دیگر علائمی که بیماران تنیس البو تجربه می‌کنند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد در ناحیه ساعد و انتشار آن به مچ دست
- درد به هنگام بلندکردن اجسام سنگین
- درد ساعد به هنگام خم‌وراست‌کردن بازو
- دردهای شدید به هنگام حرکت‌دادن آرنج
- محدودیت دامنه حرکتی آرنج
تست‌های تشخیص تنیس البو
عموما بهترین روش تشخیص بیماری تنیس البو یا آرنج تنیس بازان معاینه فیزیکی است که توسط پزشک متخصص انجام میشود. در معاینات فیزیکی پزشک ضمن پرسیدن سوالات متعدد درباره سوابق پزشکی، شغل و سبک فعالیت‌های روزانه‌تان از شما می‌‌خواهد مجموعه‌ای از تمرینات زیر را انجام دهید:
- بلندکردن و خم‌کردن بازوها
- بازکردن بازوها و قراردادن آن‌ها مقابل خود
- بلندکردن اجسام کوچک با دست
- چرخاندن ساعد
- کشیدن انگشتان شست دو دست
- چرخاندن دستگیره در یا بازکردن در بطری
- خم‌کردن مچ دست در حالتی که آرنج کاملا صاف است
غالبا انجام تمرینات بالا اطلاعات کافی را جهت تشخیص این بیماری در اختیار پزشک قرار میدهد. بااین‌حال اگر پای احتمال بیماری دیگری مانند آسیب‌های عصبی در میان باشد، پزشک معالج جهت تشخیص دقیق‌تر آزمایش‌های زیر را برای فرد بیمار تجویز میکند:
- سونوگرافی یا اسکن اولتراسوند (جهت بررسی احتمال ابتلا به بیماری اسکلتی عضلانی)
- MRI (جهت بررسی مشکلات احتمالی در ناحیه گردن)
- آرتروسکوپی مفصل (جهت بررسی آسیب‌های احتمالی در ناحیه مفصل)
- عکس رادیولوژی (جهت بررسی احتمال آرتروز آرنج)
- الکترومایگرافی (جهت بررسی فشردگی‌های عصبی)
- پرتونگاری یا اشعه ایکس
روشهای درمان تنیس البو یا آرنج تنیس بازان
بهترین روش درمان تنیس البو یا آرنج تنیس بازان این است که برای یک مدت زمان معلوم از انجام فعالیت‌هایی که منجر به بروز این بیماری شده است، اجتناب کنید. از دیگر اقدامات ساده‌ای که می‌توان با انجام آن فرآیند بهبودی این عارضه را در افراد سرعت بخشید، می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
‣ استراحت و تعدیل فعالیتها
از آنجایی که دلیل اصلی ظاهرشدن تنیس البو استفاده مکرر از دست‌هاست، با استراحت‌کردن و پرهیز از انجام فعالیت‌های سنگین می‌توان تا حد زیادی اسباب درمان و بهبودی این عارضه را فراهم کرد. یادتان باشد انجام هرگونه فعالیتی که موجب ایجاد فشار یا کشش بازو و ساعد شود، تشدید علائم این بیماری را به دنبال خواهد داشت.
‣ مصرف مسکن‌ها و داروهای غیراستروئیدی ضدالتهابی
درد و التهاب ناشی از بیماری تنیس البو را می‌توان به کمک مصرف مسکن‌ها و داروهای غیراستروئیدی ضدالتهابی تحت کنترل خود درآورد. این داورها به شکل پماد، قرص یا ژل موضعی قابل استفاده هستند.
‣ فیزیوتراپی
در صورتی که درد موجود در ناحیه بازو و آرنج شدید باشد و به کمک مسکن‌ها تسکین پیدا نکند، فیزیوتراپی روشی موثر در بهبود علائم بیماری تنیس البو خواهد بود. در این روش فیزیوتراپیست از مجموعه‌ای از تکنیک‌های مختلفی جهت تقویت عضلات، کاهش درد و التهاب و افزایش دامنه حرکتی بازو استفاده میکند.
‣ تزریق کورتیکواستروئید
یکی دیگر از روشهای درمان موقت بیماری تنیس البو یا آرنج تنیس بازان تزریق کورتیکواستروئید است. در این روش هورمون کورتیزول مستقیما به ناحیه آسیب‌دیده تزریق میشود و برای مدت مشخصی درد و ناراحتی را در افراد التیام می‌بخشد و بعد از آن مجددا نیاز به تزریق مفصلی کورتون خواهد بود.
‣ استفاده از بریس
بریس‌ها ابزارهای کارآندی هستند که از آن‌ها می‌توان در جهت کاهش فشار به ناحیه مچ یا ساعد دست بهره برد. با بستن بریس دور آرنج درد و فشار کمتری را در ناحیه آسیب‌دیده دست تجربه خواهید کرد.
‣ شاک‌ویوتراپی
در صورتی که روشهای درمانی ذکرشده در بالا منجر به بهبودی علائم آزاردهنده تنیس البو نشده باشد، شاک ویو می‌تواند روشی موثر جهت درمان این عارضه به حساب آید. در این روش از امواجی با انرژی بالا جهت تسکین درد و التهاب استفاده میشود. شایان ذکر است که شاک‌ویو تنها بعد از گذشت 2 ماه از تزریق کورتیکواسترئید قابل استفاده است.
‣ جراحی
آخرین گزینه روی میز برای درمان تنیس البو جراحی است که در 90 درصد مواقع سبب بهبودی کامل این بیماری میشود. جراحی شانهhttps://drhasanbarati.com/services/shoulder-surgery/آرتروسکوپی و دست تنها زمانی ضرورت پیدا میکند که علائم آزاردهنده این بیماری بعد از گذشت یک سال همچنان ادامه داشته باشد و هیچ‌کدام از روشهای غیرتهاجمی منجر به تسکین آن‌ها نشود.
راه‌های پیشگیری از عارضه تنیس البو
با کشف علت اصلی بیماری تنیس البو یا آرنج تنیس بازان بهتر می‌توان از بروز این بیماری پیشگیری به عمل آورد. کافی است فهرستی از فعالیت‌های محرک‌زای این عارضه را شناسایی کنید تا با تعدیل یا عدم انجام آن‌ها از بروز یان عارضه دردناک جلوگیری کنید. مجموعه اقدامات زیر گلچینی از مهم‌ترین فعالیت‌هایی موثر در پیشگیری از از بروز تنیس البو است.
- استفاده از تجهیزات و لوازم ضروری در ورزش
- انجام صحیح و اصولی تکنیک‌های ورزشی
- استراحت‌دادن آرنج بعد از انجام هر فعالیت سنگین
- اجتناب از انجام فعالیت‌هایی که منجر به اعمال فشار زیاد در ناحیه آرنج میشود
- تقویت عضلات بازو، آرنج، ساعد و مچ دست با کمک وزنه‌زدن و دمبل‌زدن
- اصلاح سبک الگوهای حرکتی مرتبط با ناحیه ساعد و آرنج
تنیس البو یا آرنج تنیس بازان؛ عارضهای فراگیر اما درمان‌پذیر
نداشتن الگوی حرکتی مناسب در زندگی عواقب ناخوشایندی به همراه دارد که شاید دردناک‌ترین آن‌ها ابتلای افراد به بیماری تنیس البو یا آرنج تنیس بازان باشد. این عارضه عموما در نتیجه حرکات مکرر ساعد و مچ دست رخ میدهد و منجر به بروز دردهای شدید در ناحیه خارجی آرنج میشود. خوشبختانه راهکارهای درمانی کاملا ساده و بی‌دردسری برای تسکین علائم آزاردهنده این عارضه وجود دارد که بهترین و اثربخش‌ترین آن‌ها استراحت‌کردن و اجتناب‌ورزیدن از انجام هرگونه فعالیت سنگین است.
سوالات متداول شما
تنیس البو دقیقا کدام بخش از بدن را درگیر میکند؟
تنیس البو عارضهای دردناک است که در اثر التهاب تاندون ساعد رخ میدهد و موجب بروز درد در ناحیه آرنج و بازو میشود.
انجام چه نوع فعالیتها یا تمرینات ورزشی عوارض تنیس البو را شدیدتر میکند؟
انجام ورزشهایی مانند تنیس، گلف، شنا، والیبال یا مشاغلی همچون قصابی، نقاشی، نجاری، لولهکشی، آشپزی یا تعمیر خوردو عوارض این بیماری را رد افراد افزایش میدهد.
چه زمانی نیاز به انجام جراحی برای درمان تنیس البو ضرورت پیدا میکند؟
اگر روشهای غیرتهاجمی اثربخشی لازم را در درمان این بیماری ندشاته باشد یا عوارض تنیس البو بعد از گذشت یک سال همچنان ادامه داشته باشد، جراحی ضروری خواهد بود.